د ماشومانو ملاتړ لپاره د ملګرو ملتونو وجهي صندوق(يونیسف) په افغانستان د ۱۶۷هغو روغتيايي مرکزونو د تړل کېدو خبر ورکړی چې د ياد صندوق په شمول د ځينو نورو نړیوالو بنسټونو له لوري تمويلېدل.
دا روغتيايي مرکزونو وروسته له هغې تړل شوي چې موده وړاندې د ملګرو ملتونو سرمنشي د امریکا د بهرنیو مالي مرستو ځنډېدو له امله، روغتيايي مرکزونو کې له خدمتونو د شاوخوا ۹ ميليونه افغانانو د محرومېدو خبره کړې وه.
یونیسف په دې اړه د یوه راپور په خپرولو سره ویلي، د ياد شمېر روغتيايي مرکزونو تړل کېدل د دې سبب شوي چې ۱.۵۶میلیونه خلک روغتیايي خدمتونو ته د لاسرسي په برخه کې اغېزمن شي.
د یونیسف په راپور کې راغلی:« کله چې امریکا د روغتیا له روغتیايي سکټور سره بنسټیزې مرستې بندې کړې، دې حالت اساسي روغتیايي خدماتو ته په لاسرسي کې ځانګړې ستونزې جوړې کړې چې په پایله کې یې ۱۶۷ روغتیايي مرکزونه بند او وځنډول شول او ۱.۵۶ میلیونه خلک یې په روغتیايي برخه کې اغېزمن کړل.»
د يونیسف مالومات ښيي چې د تړل شویو روغتیايي مرکزونو له لارې شاوخوا ۱۳۴زره افغان ماشومان ته خدمتونه وړاندې کېدل، خو د دې سازمان په خبره، د بوديجي کمښت تر دې حده په جدي سونزې بدل شوی چې له امله يې په خوارځواکۍ اخته ماشومانو لپاره د شته پروګرامونو ځنډولو ته اړ شوي دي. ډاکټران بيا د روغتیا له سکټور سره د نړيوالو مرستې مهمې بولي او د دوام غوښتنه يې کوي.
د داخله ناروغیو متخصص ډاکټر کمین ساپی وايي: « دا چې زموږ په لرې پرتو سیمو کې د ناروغیو کچه لوړه شوې او په ځانګړې توګه د مور او ماشوم د مړینې کچه په ډېرېدو ده، اړتیا ده چې د روغتیا نړیوال بنسټونه خپلې همکارۍ لا ډېرې کړي، ځکه اوسني وضعیت ته په کتو بسنه نه کوي.»
د سرپرست حکومت چارواکي هم د روغتيا په برخه کې د نړيوالو او په ځانګړې توګه د يونیسف مرستې او همکارۍ حياتي ګڼي او د ياد سازمان په شمول له ټولو تمويلوونکو غواړي چې د تېر په څېر خپلو مرستو او همکاريو ته ادامه ورکړي.
د اقتصاد وزارت مسلکي معین عبداللطیف نظري وايي:« یونیسف په افغانستان کې د کار ډېره اوږده مخینه لري. له نړیوالې ټولنې او ډونرانو غوښتنه کوو چې د یونیسف د فعالیتونو په اړه لا ډېرې هڅې ترلاس لاندې ونیسي. موږ تمه لرو چې افغانستان کې د یونیسف فعالیتونه لاهم ادامه ولري.»
هڅه مو وکړه د موضوع په تړاو د عامي روغتیا وزارت چارواکو نظر هم واخلو، خو پرله پسې اړیکو سره سره یې ځواب را نه کړ.
له دې وړاندې د اکپیس څېړنیز سازمان په یوه راپور کې ویلي و چې لا هم څرګنده نه ده چې د روغتیا له نړيوال سازمانه د امریکا وتل به د افغانستان پر روغتیایي کړکېچن حالت څه اغېز ولري؟