د صنعت اوو سوداګرۍ خونې مرستیال یونس مومند وایي، وروستۍ جګړې د صادراتو او وارداتو کچه ټيته کړې او د ډیری سوداګرو کاروبار پر ټپه درولی دی.
د سوداګرۍ خونې مرستیال یونس مومند زیاته کړه:« وروستیو درې څلور کالونو کې یو شمېر سوداګر له هېواده وتلو ته اړ شوي. لامل یې اختطاف او ناامنۍ دي.هڅه باید شوې وای،چې د سوداګرو له تلو مخنیوی شوی وو. د ازبکستان په ګډون یو شمېر هېوادونو زموږ پر مخ خپلې دروازې پرانېستي دي.»
سوداګر او کاروباریان هم مني، چې روانې نا امنۍ او جګړې یې پر کاروبار اغیز کړی او اندېښنه لري،که حالت همدا شان دوام پيدا کړي، لېرې نه ده چې یو شمېر سوداګر او پانګوال خپلې پانګې بهر ولېږدوي.
سوداګر نجیب الله عرب وايي:« اوس حالت ښه نه بلکې ډېر خراب دی. سوداګر ډېر کمزوري شوي. پخوا مو چې کوم مالونه راوړل او کوم کاروبار مو درلود، اوس هغه شان نه دی. هغه کسان چې موږ سره یې کار کاوه، وړاندې سل سلنه وه،خو اوس ان ۳۰ سلنه ته راښکته شوي. زموږ کارونه اوس له سقوط سره مخ دي. »
خو د سوداګرۍ وزارت بیا دا نه مني،چې د نا امنیو له امله دې دوی سره داسې اسناد شریک شوي وي،چې سوداګر له هېواده پانګه وباسي او هېواد پرېږدي.
د سوداګرۍ وزارت ویاند فواد احمدي وايي: « د سوداګرۍ وزارت هېواد کې ټولو داخلي او بهرنیو پانګونه والو ته سهولتونه برابر کړي دي. له موږ سره تر اوسه پورې د جګړو له امله د پانګې وتلو په اړه څه نه دي شریک شوي.»
د یو شمیربنسټونو د مالوماتو پر بنسټ په تېرو دوو کلونو یوازي افغان سوداګرو تر یو میلیارد پورې ډالر له هېواده ترکیي ته لېږدولې او هلته یې پانګونه کړې ده.
د سوداګرۍ خونه وایي٬ ګڼ شمېر سوداګرو او پانګوالو وروستیو دوه کلونو کې خپله پانګه له هېواده اېستلې او ځنو بیا کاروبار په ټپه درولی دی.