افغانستان کې د کډوالۍ اړوند يو نړيوال سازمان د مالوماتو له مخې،له اګست مياشتې راهېسې د تېر کال همدې مودې پرتله، د قانوني او غير منظمو مهاجرتونو کچه نږدې دوه برابره زیاته شوې،چې ډېری برخه يې د ايران او پاکستان په پولو اوړي.
د یاد سازمان په خبره،فقر، جګړه او راتلونکی نامالوم برخليک د مهاجرتونو اصلي لاملونه ګڼل دي.
د کډوالۍ اړوند یو نړیوال سازمان د راپور یوه برخه:« له اګست مياشتې راهېسې منظم او غير منظم مهاجرتونه ۴۰ زيات شوي،چې اصلي لاملونه يې فقر، جګړه او نامالوم برخلیک دی.»
پر افغانستان د طالبانو واکمنۍ سره سم امريکا له افغانستانه تر سلو زرو زيات افغانان اېستلي او ډېر نور د پلي تګ هوډ لري،چې په لارو کې له سختو ستونزو سره هم مخ کېږي، چې دې چارې د بشر حقونو بنسټونه او د مهاجرتونو او کډوالۍ اړونده ادارې یې اندېښمنې کړي دي.
د افغانستان د بشري حقونو سازمان مشر لعل ګل لعل وايي:« هغه هېوادونه،چې وروستۍ څلوېښت کلنه جګړه کې د افغانستان دخيل وو اوس دې په خپلو پولو کې د افغان کډوالو سره ناسم چلن نه کوي. له افغانانو هم غوښتنه لرم،چې بايد له قانوني لارو لاړ شي.»
تلونکي کډوال د جمهوريت په وروستيو اونيو او د امارت په لومړيو کې په تېرو شلو کالونو کې زيات ښودل کېږي،په داسې حال کې چې اروپا سره نښلېدونکې زياتره لارې بندې او تر سختې څارنې لاندې دي.
مدني فعال خالد هوتک وايي:« ډېری ځوانان د فقر او نامالوم برخلیک له ا مله هېواد پرېږدي او په سختو لارو له هېواده وځي.»
زياتره اروپايي هېوادونه په دې هڅه کې دي،چې له افغانستان څخه د تلونکو کډوالو مخه د افغانستان په ګاونډ کې ونيول شي او په همدې موخه ترکيې له ايران سره پر پوله ديوالونه جوړ کړي دي.