د پکتیا ولایت په یو شمیر ولسوالیو کې د مرکز ګردیز پرتله د خوراکي او نورو توکو بیې لوړې شوي او ډېری خلک د توکو د پیرلو توان نه لري.
هټیوال یې لامل د لویو سوداګردیزو لارو تړل بولي،خو عام خلک وایي،بازارونو کې د بیو د کنټرول لپاره نرخنامې نه شته او هر څه په کې پر لوړه بیه پلورل کیږي .
د پکتیا څمکنیو ولسوالۍ اوسېدونکی وايي:« هټیوالو هغه توکي،چې وړاندې یې په کومه بیه راوړي، اوس په هغه بیه نه پلوري. دوی توکو ته نوې بیې ټاکلی دي. دوی باید له دې کاره لاس واخلي.»
د پکتیا څمکنیو ولسوالۍ اوسېدونکی وايي:« موږ نه پوهېږو،چې له ګمرکونو یې توکي نه دې راوړي او یا دا ډالرو سره تړاو لري،چې د یوې بورۍ اوړو بیه کې ۲۰۰ افغانۍ لوړوالی راغلی دی. غوړیو کې هم لوړوالی راغلی دی.»
هټیوال د توکو د بیو لوړېدل تر ډېره د لویو سوداګریزو لارو بندیدل بولي،خو له روزګاره راضي نه دي.
د پکتیا څمکنیو ولسوالۍ یو هټیوال وايي:« ترټولو لویه ستونزه دا ده، چې بانکي سیسټم تړل وشی دی. د پیسو لېږد او رالېږد بند شوی دی. له همدې امله له خلکو سره پیسې نه شته دی. »
د پکتیا څمکنیو ولسوالۍ یو هټیوال وايي:« کاروبارو پر ټپه ولاړ دی. هټۍ ته سهار راځي او ماښام ترې ځو، سودا نه خرڅېږي.»
د طالبانو له لوري د څمکنیو ښاروالۍ مسول فضل الرحمن جلالي وایي، د بیو د کنټرول هڅې یې پیل کړي او هټیوالو ته اجازه نه ورکوي، چې توکې پر لوړه بیه وپلوري .
د پکتیا څمکنیو ولسوالۍ ښاروالۍ مسول فضل الرحمن جلالي وايي:« موږ خپلې هڅې کوو. په دې اړه مو د بازار له ټولنو سره خبرې کړي دي. موږ به په دې اړه عملي ګامونه هم پورته کړو.»
د هېواد په بازارونو کې د خوراکي او نورو توکو د بیو لوړېدو یو لامل د لویو سوداګریزو لارو بندیدل بلل کېږي او په ټولییز ډول غوښتنه دا ده،چې طالبان دې له ګاونډیو هېوادونو سره ټولې سوداګریزې لارې پرانیزي.