پاکستان از آغاز ماه مارچ سال جاری رویکرد دیگری را در قبال مهاجران افغان در پیش گرفته که بر اساس آن اتباع افغان را با مدارک قانونی از این کشور اخراج خواهند کرد.
اخیرا شفقت علی خان، سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان در کنفرانس خبری هفتگی گفته است، در ضرب الأجل تعیین شده برای اخراج مهاجران افغان تغییری ایجاد نشده و به گفته وی، پالیسی در این زمینه روشن است.
وی افزوده:« گفته می‌توانم که پالیسی خیلی شفاف به شما ابلاغ شده است. ما مکلف برای مشورت با یو.ان.اچ.سی.آر نیستیم. پاکستان عضو کنوانسیون پناهندگان نیست. بنابراین، هر کاری که در ۵۰ سال گذشته برای مهاجران افغان انجام داده ایم، رضاکارانه انجام شده است. از نظر مکلفیت های بین المللی، ما سهم زیاد را با ارائه این نوع مهمان نوازی به افغان ها انجام داده ایم. پس از این، زمانی به این استقبال ادامه می‌دهیم که در پاسپورت شان ویزه پاکستان خورده باشد.»
شماری از فعالان حقوق پناهجویان و تحلیلگران سیاسی می‌گویند، پاکستان همواره از مجبوریت مهاجران افغان سوء استفاده کرده و از آنها به عنوان ابزار سیاسی و اقتصادی استفاده کرده است.
آنها از رویکرد های حکومت پاکستان علیه مهاجرین افغان و سکوت سازمان های بین المللی انتقاد میکنند.
ظاهر بهاند، مدافع حقوق پناهندگان می‌گوید:« حقوق افغان ها همیشه در پاکستان نقض شده است. افغان ها هر روز توسط پولیس دستگیر شده و مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند، در کنار آن کسانی که ویزه قانونی دارند نیز توسط پولیس پاکستان دستگیر می‌شوند. علاوه بر این، باید به صراحت بگویم که یو.ان.اچ.سی.آر، در مقابل پاکستان خاموشی اختیار کرده است.»
توریالی زازی، تحلیلگر سیاسی می‌گوید:« نباید از پاکستان انتظار داشته باشیم که به افغانستان نیکی کند و با آن حسن نیت داشته باشد. پاکستان عمدا این کار را می‌کند. پاکستان در منطقه توسط انگلیسی ها ایجاد شده است.»
در عین حال برخی از مهاجرین افغان در این کشور می‌گویند، ضرب الأجل تعیین شده از سوی پاکستان بسیاری از افغان ها را نگران کرده است و به گفته آنها، سازمان های بین المللی فعال در زمینه حقوق پناهجویان باید این مشکل را با مقامات پاکستانی حل کنند.
احمد افغان، یک مهاجر افغان مقیم پاکستان می‌گوید:« متاسفانه این وضعیت برای مهاجران افغان بسیار مأیوس کننده و ترسناک است، به ویژه برای آن دسته از افغان های که در چهار سال گذشته از پاکستان به عنوان کشور ترانزیتی استفاده کردند و به کشورهای دیگر می‌روند. سازمان های که در زمینه مهاجرت فعال هستند مانند یو.ان.اچ.سی.آر و آی.او.ام از آنها می‌خواهیم که حداقل این موضوع را با حکومت پاکستان مطرح میکنند.»
مجاهد شینواری، مهاجر افغان مقیم پاکستان می‌گوید:« مهاجران افغان بسیار نگران هستند، با مشکلات زیادی مواجه هستند، همه مردم برای عید خوشحال هستند، برای خود و کودکان خود لباس می‌خرند، اما مهاجران افغان این نگرانی را دارند که ما از اینجا می‌رویم، به کجا برویم؟»
پاکستان در ماه نومبر سال ۲۰۲۳ روند اخراج مهاجران افغان بدون اسناد قانونی را آغاز کرد، که در همین مدت نزدیک به ۸۵۰ هزار مهاجر افغان را از خاک خود اخراج کرد و برای تخلیه کامل اخیر ماه مارچ را آخرین مهلت تعیین کرده است.
اگرچه حکومت سرپرست نگرانی ها و خواسته های خود را در مورد توقف روند اخراج اجباری مهاجران افغان از پاکستان با مقامات پاکستانی در میان گذاشته است، اما این کشور هنوز سیاست خود را در قبال مهاجران افغان تغییر نداده است.
