آغاز مذاکرات امریکا و روسیه درمورد جنگ اوکراین، موضع کشورهای اروپایی را تغییر داده و نگرانی آنها را برانگیخته است.
این مذاکرات که از روز گذشته (۱۸ فبروری) در ریاض، پایتخت عربستان سعودی آغاز شد، با واکنش اوکراین، فرانسه، بریتانیا و برخی دیگر از کشورهای اروپایی مواجه شده است.
نخست وزیر بریتانیا در نشست اضطراری کشورهای عضو اتحادیه اروپا در مورد سرنوشت آینده اوکراین و بی ثباتی احتمالی در اروپا گفته است که اوکراین را تنها نخواهد گذاشت.
کییر ستارمر میزبانی ریاض از مذاکرات امریکا و روسیه را بدون حضور نمایندگان اوکراین به باد انتقاد گرفته و تاکید کرد است که اوکراین را از سرنوشتی که افغانستان در سال ۲۰۲۱ با آن مواجه شد، نجات خواهند داد.
ستارمر افزوده است:« لندن بر این باور است که نه باید به هر قیمتی صلح در اوکراین برقرار شود. نمایندگان کیف باید بر سر میز مذاکره حضور داشته باشند، زیرا اوکراین نمی تواند به سمت عقب نشینی برود. ما اجازه وقوع آن سناریو را دوباره داده نمی‌توانیم که در سال ۲۰۲۱ نیروهای امریکایی از افغانستان عجولانه بیرون شدند. من مطمئن هستم که رئیس جمهور ترامپ نیز از این امر جلوگیری خواهد کرد.»
در عین حال، ولادیمیر زیلینسکی، رئیس جمهور اوکراین در گفتگو با یک رسانه جرمنی گفته است، اگر پس از جنگ در اوکراین و بدون حضور نمایندگان اوکراین در مذاکرات صلح، آتش‌بس یا توقف جنگ فوری توافق شود، این کشور به سرنوشت افغانستان دچار خواهد شد.
ولادیمیر زیلینسکی افزوده است:« نبود نمایندگان ما در میز مذاکره نتیجه خوبی ندارد. من فکر نمی کنم کسی به اوکراین با سرنوشتی مانند افغانستان علاقه مند باشد. ما عواقب تصامیم برنامه ریزی نشده و عقب نشینی را می دانیم.»
از سوی دیگر، شماری از کارشناسان سیاسی می‌گویند که امریکا و کشورهای عضو ناتو علیرغم حضور دو دهه در افغانستان نتوانسته اند سیاست ها و قوانین خود را تطبیق کنند.
به گفته آنها، این کشورها در اوکراین و خاورمیانه با سرنوشت مشابهی روبرو هستند.
فیض محمد زلاند، تحلیلگر سیاسی می‌گوید:« برای دو دهه در افغانستان، تحت رهبری امریکا، تقریباً تمام جهان، ناتو و اتحادیه اروپا تلاش کردند تا ساختار سیاسی افغانستان را تغییر دهند، ساختار سیاسی دیموکراتیک ایجاد کنند، ساختار اقتصادی را تغییر دهند، اقتصاد بازار آزاد را از دیدگاه کپیتلیزم توسعه دهند و همچنین اصلاحات را در تعاملات اجتماعی به ارمغان آورند. اما می بینیم که همه این مسائل باهم شکست خوردند.»
عبدالواحد فقیری، تحلیلگر سیاسی می‌گوید:« اروپایی ها و عموماً مردم دیگر یا افغان ها، گفتگوهای ریاض را شبیه گفتگوی دوحه می‌دانند؛ اگرچه طالبان در دوحه حضور داشتند، اما حکومت افغانستان یا جمهوریت حضور نداشت. با این حال، هیچ شهروند اوکراینی در مذاکرات عربستان سعودی وجود ندارد، نه مخالفان و نه حکومت.»
دونالد ترامپ، رئیس جمهور امریکا پس از روی کار آمدن در ۲۰ جنوری وعده داد که به جنگ اوکراین پایان خواهد داد.
ترامپ تعدادی از مقامات مهم از جمله مارکو روبیو وزیر امور خارجه امریکا را برای گفتگو با روسیه به منظور پایان دادن به جنگ در این کشور به عربستان سعودی فرستاده است.
آژانس خبری دولتی روسیه (تاس) گزارش داده است که نمایندگان امریکا و روسیه با میانجیگری عربستان سعودی مذاکرات خود را بدون دست دادن روی میز، آغاز کرده اند.
