در چند دهه گذشته ادویه و مواد غذایی بی کیفیت و تاریخ تیر از کشورهای همسایه از راه های غیرقانونی و قاچاقی وارد افغانستان شده و حکومت های وقت به طور کامل جلوی آنها را نگرفته اند.
عبدالباری عمر معین غذا و ادویه وزارت صحت عامه در برنامه لید با شمشاد گفته است که هنوز هم ۱۵ درصد ادویه ها از راه های غیرقانونی وارد کشور میشود، اما به گفتهٔ او، آنها تلاش ها را برای جلوگیری آن تشدید کرده است.
به گفته عمر، افغانستان در تولید داخلی به ۲۵ درصد خودکفایی رسیده است.
وی میافزاید:« فقط همین قدر گفته میتوانم که ۸۰ یا ۸۵ درصد ما توانسته ایم این مشکل را کنترول کنیم. اکنون الحمدلله داروهای بی کیفیتی که در گذشته در بازار پیدا میشد دیگر موجود نیست. دوای بی کیفیتی که دو، سه یا چهار سال پیش پیدا می شد، دیگر موجود نیست. تولیدات داخلی افزایش یافته، حتی از تولیدات داخلی صادرات کرده ایم، سیرم افغانی به عراق صادر شده و این روند همچنان ادامه دارد. تولید داخل در بازار ۳ تا ۵ درصد موجود بود اما حالا از ۲۰ تا ۲۵ درصد است.»
معین غذا و ادویه میپذیرد که ۶۰۰ شرکت ادویه را وارد کشور میکنند، که برخی از آنها ادویه بی کیفیت وارد میکردند و از این میان فعالیت ۲۰۰ شرکت متوقف شده است، اما ۴۰۰ شرکت دیگر به صورت قانونی ادویه وارد میکنند.
عمر میگوی:« بیش از ۶۰۰ شرکت قانونی داریم، که برخی از آنها غیرفعال هستند، حدود ۲۰۰ شرکت غیرفعال هستند، ۴۰۰ شرکت به صورت قانونی واردات میکنند و بیشتر آنها که غیرقانونی هستند شرکت نیستند، زیرا زمانیکه یکبار اسم شرکت را بگیرند خود را به اصول برابر میسازند، آنها افرادی هستند که یا عمده فروشان هستند یا هم نه عمده فروشی دارند نه هم شرکت، و آنها اگر گرفتار شدند که خوب. در غیر آن جنس خود را وارد میکنند.»
عبدالباری عمر در پاسخ به سوالی در این مصاحبه میگوید، سال گذشته ۸۰ تاجر ادویه و مواد غذایی اقدام به واردات ادویه های تاریخ تیر شده و بی کیفیت کردند، که دستگیرشدند و تعهد کردند که دیگر ادویه و مواد غذایی بی کیفیت را وارد نکنند.
وی به این تاجران هشدار میدهد که از واردات ادویه از مسیرهای قاچاقی خودداری کنند.
عبدالباری عمر میگوید که معینیت غذا و ادویه با کمبود متخصص در رشته های مختلف مواجه است و از متخصصان که کشور را ترک کرده اند، میخواهد دوباره به کشور بازگردند.
بر اساس اطلاعات، در حال حاضر ۷۵ درصد ادویه های مصرفی کشور از کشورهای هند، پاکستان، ایران، ترکمنستان، بنگله دیش و کشورهای اروپایی به افغانستان وارد میشود و افغانستان در ۲۵ درصد تولیدات داخلی به خودکفایی رسیده است.