خان جان الکوزی، معاون اتاق تجارت و سرمایه گذاری میگوید، از زمان که راه تورخم از سوی پاکستان بسته شد، تاجران دو طرف نزدیک به ۴۰ میلیون دالر ضرر کردند.
الکوزی میگوید که پس از بسته شدن راه تورخم از سوی پاکستان و ایجاد شرایط جدید برای تجار افغان، تجارت سالانه با این کشور از دو میلیارد دالر به یک میلیارد دالر کاهش یافته است.
الکوزی میافزاید:« نه تنها در تورخم بلکه در کراچی نیز مشکلات جدی وجود دارد. پاکستان شرایط جدیدی برای ترانزیت ارائه کرده است و افغان ها نمیتوانند این شرایط را برآورده کنند، کالاهای آنها متوقف شده است… در این ۱۵ یا ۲۰ روز حداقل ۴۰ میلیون دالر خساره به تاجران افغان و پاکستانی وارد شده است. اکنون هم راه نورمال نیست، کانتینرهای خالی زیادی در تورخم ایستاده است، رهبری اتاق بازرگانی ما دیروز با والی دیدار کرد.»
خان جان الکوزی میگوید که سطح حمل و نقل کالاهای ترانزیتی نیز از ۸۰ هزار کانتینر به ۱۷ هزار کانتینر کاهش یافته است و به گفتهٔ او حکومت سرپرست باید برای حل دایمی این مشکل راه حلی جستجو کند.
الکوزی میافزاید:« این عمل خوبی نیست، به آنها هم ضرر میرسد به ما هم. تجارت آنها هم خراب میشود و از ما هم. ما زمانی دو میلیارد دالر داد و ستد با پاکستان داشتیم، در سال ۷۰ یا ۸۰ هزار کانتینر ترانزیت میآوردیم، به آنها خدمات ارائه میکردیم؛ اما این به ۱۶ یا ۱۷ هزار کانتینر کاهش یافته است و همچنین داد و ستد به یک میلیون دالر رسیده است. این برای هر دو طرف ضرر است زیرا این برای ما نزدیک ترین راه است و تاثیری مثبتی بر بازار ما دارد؛ اما هدف اصلی این است که هرگاه مشکل سیاسی و امنیتی بین افغانستان و پاکستان پیش میآید، آنها قصد آن را از تاجران و منطقه میگیرند، تنها وسیلهٔ آنها یا تانزیت است یا مسدود کردن راه.»
تحلیلگران اقتصادی میگویند که پاکستان بارها تجار افغان را در معرض مسائل سیاسی قرار داده و همواره خسارات سنگینی به تجار افغان وارد کرده است.
نورالله عزیز، تحلیلگر اقتصادی میگوید:« این نه اولین بار پاکستان است و نه آخرین بار آنها خواهد بود. آنها از طرق راه های مختلف تلاش کرده اند تا در کل تمام افغان ها و به خصوص تاجران را تحت تاثیر قرار دهند و برای این اقدامات از راه های مختلف استفاده کرده اند.»
محمد شاکر یعقوبی، تحلیلگر اقتصادی میگوید:« متاسفانه پاکستان از روابط تجاری پاکستان با افغانستانبرخلاف تعهدات اقتصادی و تجاری خود استفاده ابزاری کرده و در صورت بروز اختلافات سیاسی عادی، روابط اقتصادی در کشور متشنج میشود. رفتار تنفرآمیز پاکستان بر روابط اقتصادی و تجاری پاکستان و افغانستان تأثیر منفی میگذارد.»
در رابطه با این موضوع ما سعی کردیم نظر وزارت صنعت و تجارت را داشته باشیم اما نظر خود را شریک نکردند.
ذبیح الله مجاهد سخنگوی امارت اسلامی میگوید که حکومت به دنبال راه حلی برای این مشکل است و به گفتهٔ وی آنها این مشکل را با نماینده ویژه پاکستان برای افغانستان بارها در میان گذاشته اند.
مجاهد میافزاید:« سران مختلف امارت اسلامی با هیأت درانی گفتگو کرده اند و آنها به دنبال راه حل هستند تا به نفع آنها نیز باشد. پاکستان بارها مشکلات ایجاد کرده و از امارت اسلامی خواسته است تا آنها را حل کند. اکنون هم نه میخواهند که پناهندگان را اذیت کنند و نه مانعی در مقابل تاجران ایجاد کنند، این به سود دو طرف نیست و باید دوباره در مورد این موضوع فکر شود.»
این در حالی است که تنها تاجران ننگرهار ادعای کرده اند که ۵۰ میلیون دالر خسارت دیده اند.
آنها گفتند که قبلاً حدود ۳۰۰ موتر باربری از این راه تردد می کرد و اکنون تعداد آنها به ۳۰ موتر کاهش یافته است.