روند آزار و اذیت، دستگیری های خودسرانه و اخراج اجباری مهاجران و پناهندگان افغان در ایران همچنان ادامه دارد.
برخی رسانه های این کشور اخیرا از دستگیری بیش از۱۰۰ مهاجر افغان در ولایت سیستان و بلوچستان توسط پولیس ایران خبر داده اند.
به اساس گزارش آژانس خبری دانشجویان ایران «ایسنا»، نیرو های امنیتی شهر چابهار در سه روز گذشته بیش از ۱۰۰ مهاجر و تبعه افغان که به صورت غیرقانونی وارد این کشور شده بودند، به منظور تامین و کنترول امنیت این شهر دستگیر کرده اند.
در بخش از گزارش ایسنا آمده است:« طرح ایجاد مناطق امن برای تقویت امنیت و رضایتمندی ایرانیان در ۷۲ ساعت گذشته در سطح شهر اجراء شده است که طی آن بیش از ۱۲۳ تبعه افغانستان که فاقد مدارک قانونی بوده و به صورت غیرقانونی وارد ایران شده بودند، دستگیر شدند.»
مقامات وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان این گزارش را تایید کرده و می‌افزایند که اخیرا دستگیری و اخراج مهاجران افغان بدون مدرک توسط ایران افزایش یافته است.
عبدالمطلب حقانی، سخنگوی وزارت امور مهاجرین، از مقامات ایرانی می‌خواهد که روند دستگیری و اخراج اجباری مهاجران افغان را متوقف کنند.
وی می‌افزاید:« به اساس اطلاعات ما، حدود ۱۲۳ تن به دلیل نداشتن اسناد قانونی توسط مسوولین ایرانی دستگیر شده اند. در مجموع، دستگیری مهاجران افغان بدون اسناد توسط ایران در سال جاری افزایش یافته است. ما از مقامات ایران می‌خواهیم که با افغان ها از صبر کار گیرند، آنها را مورد آزار و اذیت قرار ندهند و اجازه دهند به میل خود به کشور بازگردند.»
در عین حال برخی از فعالان حقوق مهاجران از وضعیت اتباع افغانستان در زندان های ایران ابراز نگرانی کرده و می‌گویند، افغان های بازداشت شده از دسترسی به وکیل، تماس با قونسلگری و دیگر حقوق اساسی بشری و بین المللی محروم اند.
آنها از نهادهای بین المللی می‌خواهند که وضعیت مهاجران افغان در زندان ها و توقیف خانه های ایران را بررسی کنند.
عبدالرزاق عادل، فعال حقوق مهاجران و پناهندگان می‌گوید:« وضعیت مهاجران افغان در توقیف خانه های ایران از نظر معیار های بین المللی نگران کننده است؛ زیرا هر زندانی باید به شرایط انسانی و حمایت های قانونی دسترسی داشته باشد. تشخیص قانونی یا غیرقانونی بودن چنین دستگیری مستلزم بررسی همه جانبه پرونده افراد دستگیر شده از سوی محکمه است. همه زندانیان بدون توجه به وضعیت اقامت آنها در توقیف خانه ها یا زندان ها حق دسترسی به حقوق اولیه را دارند. این حقوق شامل رفتار انسانی، دسترسی به وکیل، دسترسی به ارتباطات قونسلی و حق محاکمه عادلانه است.»
قابل ذکر است که در سه سال گذشته مقامات ایرانی با تصویب قوانین متعددی محدودیت های زیادی را برای زندگی مهاجران افغان در ایران وضع کرده اند.
این محدودیت ها شامل عدم تمدید ویزه برای افغان ها، عدم فروش مواد غذایی (به ویژه نان خشک) به شهروندان افغان، کرایه ندادن خانه ها و جایداد و محرومیت از فرصت های کاری است.
