پس از پیروزی مجدد کاندیدای حزب جمهوری خواه و رئیس جمهور سابق دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری امریکا، انتظار می رود توافقنامه امضاء شده بین امارت اسلامی و حکومت امریکا در قطر به طور کامل اجراء و عملی شود.
این توافقنامه پس از ۱۸ ماه مذاکرات در ۲۹ فبروری ۲۰۲۰ میان زلمی خلیلزاد نماینده امریکا و امارات اسلامی در دوحه امضاء شد، اما پس از گذشت سه سال از این توافق، هر دو طرف یکدیگر را به نقض موارد توافقنامه متهم می‌کنند.
در پی پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سال جاری در امریکا، زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین ویژه وزارت امور خارجه امریکا در امور صلح افغانستان گفته است، با دور دوم ریاست جمهوری ترامپ، فرصت اجرای همه موارد توافقنامه دوحه فراهم شده است.
خلیلزاد در صفحه ایکس خود نگاشته است:« آمدن ترامپ به ریاست جمهوری امریکا فرصت عملی کردن و تطبیق کامل تمامی ابعاد و مواد توافقنامه دوحه در افغانستان را افزایش داده است.»
اگرچه امارت اسلامی در این اواخر در مورد توافقنامه دوحه چیزی نگفته است، اما پیش از این بارها گفته بود که تمام موارد توافقنامه را اجراء کرده اند.
خروج کامل نیروهای امریکایی از افغانستان، عدم استفاده از خاک افغانستان علیه سایر کشورها، آغاز گفتگوهای بین الافغانی، مبارزه با مواد مخدر و تروریزم، رابطه امریکا با حکومت جدید و تعهد به حقوق زنان و حقوق بشری نکات مهمی است که برخی از آنها عملی شده اند، اما واشنگتن و کابل یکدیگر را به عدم اجرای موارد باقی مانده از این توافقنامه متهم می‌کنند.
اگرچه کارشناسان سیاسی عدم پابندی به توافق دوحه را چالشی برای تعامل و احیای روابط می دانند، اما امیدوارند حکومت جدید امریکا به رهبری ترامپ این توافق را اجرایی کند.
آنها می‌گویند، امریکا باید روابط دیپلوماتیک مثبت با امارت اسلامی داشته باشد.
عزیز معارج، کارشناس سیاسی می‌گوید:« آنها در کمپاین انتخاباتی خود نیز گفتند که به برخی مسائل توجه خواهند کرد، زیرا گمان می رود که حزب جمهوری خواه در امریکا رسالت دارد و توافق دوحه را اجراء خواهد کرد، زیرا هر دو طرف توافق را امضاء کرده اند و باید عملی شود.»
صفی الله عزیزی، کارشناس سیاسی می‌گوید:« حقیقت این است که این توافق در زمان حاکمیت ترامپ انجام شد. امریکا همواره امارت اسلامی را به نقض توافق دوحه متهم کرده و در عین حال امارت اسلامی نیز طرف امریکایی را به نقض این توافق متهم کرده است. اکنون زمان نشان خواهد داد که آنها چقدر به توافقنامه دوحه پابند خواهند ماند.»
دو نکته مهم دیگر توافقنامه مذکور که امریکا متهم به نقض آن است، حذف نکردن نام سران امارت اسلامی از فهرست تحریم ها و نیز نظارت طیاره های بی سرنشین امریکایی از آسمان افغانستان است.
کارشناسان سیاسی می‌گویند، ایجاد حکومت همه‌شمول در افغانستان، پابندی به حقوق بشر و ادامه فشارهای سیاسی و اقتصادی بر افغانستان به نفع هر دو کشور نیست و تاکید دارند که دو طرف باید دوباره در مورد این نکات بحث کنند.
زلمی افغانیار، کارشناس سیاسی می‌گوید:« امریکا سال گذشته برای عملی کردن عمق استراتیژیک خود بالای حکومت سرپرست افغانستان فشار اعمال کرد، اما ضرر آن به مردم افغانستان می‌رسد. زمانیکه توافقنامه دوحه به اساس چهار اصل به امضاء رسید، مشخص شد که امریکا چقدر به این توافق پابند است. حریم هوایی افغانستان از راه کشورهای همسایه که امریکا در آنجا پایگاه های نظامی دارد، نقض می شود. بحث تشکیل حکومت با مشورت حکومت سرپرست تنها به مردم افغانستان بستگی دارد، اما هدف نهایی امریکایی ها این است که همچنان افراد خاص خود را در حکومت افغانستان داشته باشند. هر تقابل از طریق گفتگو حل می‌شود، امیدوارم امریکا نیز به این موضوع توجه کند.»
زلمی خلیلزاد که مذاکرات ۱۸ ماه صلح میان امارت اسلامی و امریکا را به نمایندگی از امریکا انجام داد و در نتیجه بار دیگر امارت اسلامی به قدرت رسید، به پیروزی دونالد ترامپ امیدوار است و انتظار دارد که حکومت امریکا اقدامات را عملی کندکه حکومت جو بایدن نتوانسته بود اجراء کند.
