د روغتيا نړيوال سازمان د يوه تازه راپور په خپرولو سره ویلي، د تېر کال په لړ کې له ۱۷۵ زره زيات افغانان د کولرا پر ناورغۍ اخته شوي او له ډلې یې ۸۸ تنو ژوند هم بايللی.
په راپور کې دا هم ويل شوي، په تېر ۲۰۲۴ کال کې د مديتراني ختيځو سيمو کې پرتو هېوادونو له ډلې سوډان، افغانستان او پاکستان کې تر نورو ډېرې د کولرا مثبتې پېښې ثبت شوې دي.
دغه راز راپور کې په افغانستان او يادو هېوادونو کې پر کولرا د اخته کېدو لامل روغتيايي مرکزونو ته محدود لاسرسی، اقليمي بدلون او طبيعي پيښې يادې شوې.
د راپور یوه برخه کې راغلي: « د ۲۰۲۴ کال د جنورۍ له لومړۍ نېټې د دې کال تر وروستيو پورې په ټوله کې ۵۹۷ زره ۲۶ مثبې پېښې د ختيځې مديترانې په ۸ هېوادونو کې ثبت شوي. په دې موده کې پر کولرا ۲۶۰ زره ۵۵۲ کسان په يمن، ۱۷۵ زره ۲۶۲ تنه په افغانستان او ۷۶زره ۵۳۷ تنه په پاکستان کې اخته شوي دي.»
ډاکټران کولرا هم د نورو په څېر وژونکې ویروسي ناروغي بولي او د غير صحي خواړو په شمول د حفظ الصحې نه مراعتول د يادې ناروغۍ اصلي لاملونه ګڼي.
ډاکټرعبدالرزاق احمدزی په دې اړه وايي: « د دې ناروغۍ مهمې پېښې په عمر خوړلو کسانو، مېندواره ښځو، ماشومانو او د کمزوري معافیت لرونکو کسانو کې ډېرې پېښېږي. د دې ناروغۍ د مخینوي لپاره باید خپله حفظ الصحه مراعات کړو او ورسره د ککړو خوړو، مېوو او اوبو له کارولو ډډه وکړو. همدارنګه د ناروغۍ پرمهال د زیاتو مایعاتو استفاده کول ګټه لري، ځکه چې دا ناروغي د وجود اوبه کموي.»
ځينې نور ډاکټران په دې نظر دي چې پر کولرا خته کسان ښايي د پاخه عمر لرونکي، ماشومان او مېندوارې ميرمنې وي او زياتوي، په دې ناروغۍ د اخته کېدو په صورت کې بايد ناروغ له صحي خوړو او مايعاتو ډېر ګټه واخلي.
ډاکټرکمین ساپی وايي:« د روغتیا نړیوال سازمان د دې سروې په اړه باید ووایم چې کولرا یوه خطرناکه او مرګونې ناروغي ده او د اخته کېدو په صورت کې د بدن مقاومت کمېږي او که یې مخنیوی ونه شي، د مړینې سبب کېدای شي. دا ناروغي د ډېرو فکټورونو له امله منځته راځي، چې له ډلې یې مهم د پاکو خوړو او اوبو نه کارول دي.»
د روغتيا نړيوال سازمان د شمېرو له مخې، په وړم ۲۰۲۳ کال کې پر کولرا د اخته کسانو شمېر له ۲۰۰ زرو هم زيات و او له ډلې یې شاوخوا ۹۰ تنو ژوند بايللی و.