د هرات ولایت په یوه نندارتون کې د افغان- ترک ښوونځي د زده کوونکو له خوا د علم او ټکنالوژۍ په برخه کې خپل استعدادونه نندارې ته وړاندې کړي.
مسوولین وایي، د نندارتون موخه د زده کوونکو علمي وړتیاوو پراختیا او د دوی نوښتګرو فکرونو ته وده ورکول دي او په خبره يې، په دې نندارتون کي۱۸۰ وړاندې شوې پروژې پر چاپېریال ساتنې، ګټورې انرژۍ، روباټ جوړونې او علمي نوښتونو تمرکز لري.
په هرات کې د افغان ترک ښوونځي مدیر احمد توران وايي: « د دې نندارتون موخه دا ده، کوم څه چې زموږ زده کوونکي په نظري درسونو کې لولي، وکولی شي له خپل فکر په ګټنې سره يې عملي هم کړي.»
یو شمېر زده کوونکي دا ډول نندارتونونه د خپلو علمي تجربو او وړتیاوو د ودې لپاره مهم بولي.
د دوی په باور، داسې پروګرامونه زده کوونکو ته ځانګړی فرصت ورکوي چې د علم او تخلیق په برخه کې خپله وړتیا وښيي.
د افغان ترک ښوونځي زده کوونکی ابراهیم وايي: «د سکیورټي باکس په نوم پروژه مې جوړه کړې. دا پروژه د هغو دروازو لپاره ده چې د کارت په وسیله کار کوي او که څوک وغواړي له کارت پرته داخل شي، هغې شمېرې ته اتومات زنګ وهي چې په دې سیسټم کې ثبت شوې ده.»
د افغان ترک ښوونځي بل زده کوونکی بصیر احمد وايي: « که له موږ ملاتړ وشي، کولی شو له دې ښه څیزونه جوړ کړو. داسې ماشینونه چې په نظري او تخنیکي او دغه راز روباتیک برخه کې له موږ سره مرسته وکړي.»
دا چې د نړۍ پر کچه ټکنالوژۍ ډېره وده کړې، زده کوونکي هم غوښتنه کوي چې د هېواد په نورو ښوونځیو کې دې هم د ټولو زده کوونکو لپاره د ساینس او ټکنالوژۍ په برخه کې د پرمختګ او علمي ودې امکانات برابر او تعلیمي نصاب کې دي نوښتونه رامنځ ته شي.
زده کوونکي مصطفی وايي: «که ساینس او ټکنالوژي زموږ په درسي مضامینو ور زیات شي، کولی شي داسې ډېر کسان جذب کړي چې له ټکنالوژۍ سره علاقه لري او بیا دغه کسان په راتلونکي کې نوي څیزونه جوړ کړي.»
زده کوونکی عمران هم ورته نظر لري: « باید د هغو زده کوونکو استعداد کشف شي چې وړتیاوې لري. زما په اند، دا په هر ښوونځي، هر ولایت او هر هېواد کې اړین دي چې باید وي.»
د هرات پوهنې ریاست مسوولین وایي، اوسني عصر کې د ټکنالوژۍ ودې او د ټولنې اړتیاوو ته په کتو هڅه کوي چې د ساینس او ټکنالوژۍ په برخه کې د پرمختګ لپاره په ښوونځیو کې امکانات برابر کړي.
د هرات پوهنې رییس رحمت الله جابر په دې اړه وايي: « اسلامي علوم چې زموږ د خلکو او ټولنې اړتیا ده، ترڅنګ یې عصري او سیاینسي علوم هم د ټولنې اړتیا ده. موږ دې برخې ته ځانګړې توجه لرو او مکلف یو چې په ساینسي علو او ټکنالوژۍ هم اوږه په اوږه مخکې یوسو، ارتقاع ورکړو ترڅو زموږ خلک ترې ګټه واخلي.»
زده کوونکي غوښتنه کوي چې په نړۍ کې د ټکنالوژۍ ودې سره سم دې د هېواد په ښوونیز نصاب کې د ساینس او ټکنالوژۍ مضامین هم شامل شي.