له تېرو دوه نیمو کلونو را په دېخوا چې په افغانستان کې اسلامي امارت واکمن شوی، ګڼو نړیوالو بسټونو د پرله پسې راپورونو په لړ کې د بشري حقونو پر وړاندې د حکومت چلن او پالېسۍ نقد کړي.
تازه یو ځل بیا د بښنې نړیوال سازمان د يوه عمومي راپور په خپرولو سره د افغانستان په هکله ادعا کړې، چې په افغانستان کې د بشري حقونو د سرغړونې او نقض پېښې مخ پر زیاتېدو دي.
په راپور کې ويل شوي، د حقوق پوهانو نړيوال کمېسيون په افغانستان کې له بشري حقونو او په ځانګړې توګه د ښځو او نجونو له حقونو سرغړونې مستند کړې دي.
د راپور یوه برخه:« له بشري حقونو څخه سرغړونه، اقتصادي بدلونونه، پر ښځو زیاتېدونکي محدودیتونه، د بیان ازادۍ له منځه وړل،غیر قانوني توقیف او د مذهبي ازادۍ سلبېدل د افغانستان خلک له سخت کړاو سره مخ کړي.»
په ورته وخت کې اسلامي امارت د بښنې نړیوال سازمان دې راپور ته په غبرګون کې ویلي، چې د نړیوالو بنسټونو ورته ادعاوې پروپاګند دی او په خبره يې د تشویش له خپرولو پرته نور هېڅ پيام نه لري.
چارواکي په دې راپور کې شویو ادعاوو ته په پام سره وايي، په افغانستان کې د لږکيو په شمول د ټولو افغانانو حقونه په برابره توګه خوندي او تامين دي.
د اسلامي امارت ویاند ذبیح الله مجاهد وايي:« دغه شان ارزونې او راپورونه چې همېشه خپرېږي، هغه ټول د دوی د پروپاګند برخه ده. متاسفانه غربي هېوا دونه او د دوی ځېنې ارګانونه او جاسوسي کړۍ ټول هڅه کوي، چې د افغانستان پر وړاندې باندې یو ډول پروپاګند وکړي او د خلکو ذهنیت خراب کړي. افغانان دلته هرڅه خپله ګوري، هم د خلکو حقوق خوندي دي، هم د اقلیتونو حقوق خوندي دي، هېڅ چا سره ظلم نه دی شوی، داسې پروپاګند یوازې د تشوېش لپاره دی او دا د غربي نړۍ عقديي چلن دی چې متاسفانه له جګړې او ماتې وروسته یې دوام ورکړی دی. مهمه نه ده، افغانان په دې باندې پوهېږي، چې دا شیان واقعیت نه لري او موږ افغانان په خپله نور تصمیم نیسو. نور د غربیانو په راپورونو باندې نور څوک نه غلط کېږي.»
په راپور کې راغلي، د اسلامي امارت له لورې پر ښځو او نجونو لګول شوي محدوديتونه له ټولنیز ژوند د دوی د محوه کولو لامل شوې دي.
بلخوا د سیاسي چارو شنونکي بیا وايي، نړیوال د خپلو افکارو پر بنسټ وخت ناوخت په خبرو کې زیاتونه کوي، خو مني چې په افغانستان کې د نجونو پر تعلیم او ځېنو نورو برخو بندیزونه به هېواد شاتګ ته سوق کړي.
شنونکي همدا رازغوښتنه کوي، چې سرپرست حکومت دې د ښځو او نجونو پر زده کړو او کار د لګول شویو محدویتونو په لرې کولو سره د خلکو باور پر ځان ډېر کړي.
دا په داسې حال کې ده، چې د سرپرست حکومت واک ته له رسېدو وروسته تر نن پورې د ښځو او نجونو تعلیم او کار ځنډول او د نورو محدویتونه وضع کول هغه څه دي، چې نړیوالو ته يې پر سرپرست حکومت توندو نيوکو فرصت برابر کړی.