در حال که گفته میشود روابط تجاری بین افغانستان و چین خوب و بسیار گسترده است، امام هنوزهم عدم تعادل صادرات و واردات بین دو کشور تعادل در تجارت دوجانبه را زیر سوال برده است.
سرپرست وزارت صنعت و تجارت اخیرا در دیدار با سفیر چین، در مورد توسعه و تقویت روابط تجاری بین دو کشور گفتگو کرده است.
آخندزاده عبدالسلام جواد، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت میگوید:« محترم نورالدین عزیزی، سرپرست وزارت صنعت و تجارت امارت اسلامی افغانستان با آقای ژاو شینگ، سفیر جمهوری مردم چین، دیدار و گفتگو نمود. در این دیدار به توازن تجاری بین دوکشور تأکید شد و طرفین پیرامون افزایش صادرات افغانستان به چین به ویژه جلغوزه، انار، سنگهای قیمتی و معدنی مانند نفرائت، اونکس، لاجورد، تالک و سایر محصولات، بحث و تبادل نظر کردند. هدف این مذاکرات، تسهیل صادرات مستقیم به چین به منظور کاهش هزینههای ترانزیتی و حمل ونقل کالاهای صادراتی افغانستان و همچنین واردات ماشینآلات مورد نیاز برای توسعه سکتورهای مختلف اقتصادی کشور بود. در نتیجه دوطرف توافق کردند که برای هماهنگی بیشتر، گسترش روابط تجاری و ایجاد تسهیلات لازم در عرصه تجارت، یک گروه کاری مشترک ایجاد کرده و جلسات منظم برگزار نمایند.»
سخنگوی امارت اسلامی توسعه تجارت با چین را مهم دانسته و برای رسیدن به این هدف، ارتباط با این کشور از طریق دهلیز واخان را حیاتی میداند.
ذبیح الله مجاهد میگوید، اگر کابل و بیجینگ از طریق دهلیز مذکور به هم وصل شوند، افغانستان تنها از طریق ترانسپورت سالانه ۶ میلیارد دالر عاید خواهد داشت.
مجاهد میافزاید:« یک مسیر بسیار مهم در اینجا باز میشود و اگر آنها از این مسیر استفاده کنند، افغانستان سالانه ۶ میلیارد دالر درآمد تنها از نظر ترانزیت خواهد داشت. اگر افغانستان در یک سال ۶ میلیارد دالر به دست آورد، می تواند در یک سال تحول بزرگی ایجاد کند.»
تحلیلگران اقتصادی نیز ارتباط با چین از طریق دهلیز واخان را مهم می دانسته و میگویند، از این طریق می توان روابط افغانستان و چین را بر اساس منافع استراتیژیک توسعه داد.
استاد مسعود، تحلیلگر اقتصادی میگوید:« چین می تواند به بزرگترین بازار تهیه کننده افغانستان تبدیل شود. همچنین ممکن است چین بزرگترین بازار کالاهای افغانستان باشد که هم اکنون نیز است. به دلیلی که چین رقابت زیادی با امریکا و سایر کشورها دارد و همچنین تعریف چین از افغانستان سیاسی و امنیتی است.»
نورالله عزیز، تحلیلگر اقتصادی میگوید:« اگر افغانستان بتواند از طریق دهلیز واخان ارتباط مستقیم با چین را آغاز کند، به یک راه استراتیژیک مبادلات تجاری برای سایر کشورهای منطقه نیز تبدیل خواهد شد.»
مسایل اقتصادی میان چین و افغانستان در حالی مطرح میشود که تاجران از حکومت خواسته اند به جای پاکستان آدرس های جایگزین برای تجارت و ترانسپورت ایجاد کند.
آنها این درخواست را به این دلیل مطرح کرده اند که پاکستان در هنگام رسیدن محصولات فصلی افغانستان راه های ترانزیتی را می بندد و به همین دلیل میلیون ها دالر به تجار زیان وارد میشود.
