روزنامه واشنگتن پست گزارشی در مورد اهمیت دهلیز واخان که افغانستان و چین را به هم وصل می کند و تلاش های امارت اسلامی برای ساخت این دهلیز منتشر کرده است.
این گزارش می‌افزاید، پس از حاکمیت امارت اسلامی در افغانستان، ثبات اقتصادی این کشور ضعیف و روابط سیاسی محدود شده است، اما مقامات حکومت جدید در تلاش اند راه واخان را به مرکز و دهلیز اقتصادی بین المللی تبدیل کنند.
به اساس این گزارش، اتصال دهلیز واخان به چین باعث کاهش نیاز به پاکستان و کاهش چشمگیر فاصله آسیای مرکزی و چین می‌شود.
گزارش می‌افزاید، ارتباط واخان با چین، تجارت مواد معدنی گرانبها و کمیاب مانند لیتیوم، طلا و کوبالت را در کنار سایر تجارت ها گسترش می‌دهد.
در بخشی از این گزارش آمده است:« بیش از سه سال است که طالبان به قدرت رسیده اند، افغانستان از نظر اقتصادی ضعیف و از نظر سیاسی محدود مانده است. اما اکنون حکومت طالبان برنامه ای دارد که این کشور را به یک مرکز اقتصادی بین المللی تبدیل کند.»
به گزارش واشنگتن پست، تصاویر گرفته شده با ستلایت نشان می‌دهد که از ماه اگست سال گذشته فعالیت های بازسازی در واخان متوقف شده و قسمت کوچکی از سرک اسفالت ریزی شده است.
در گزارش پیش از این گفته شده بود، خلیفه سراج الدین حقانی سرپرست وزارت امور داخله امارت اسلامی در دیدار با سفیر چین در کابل، در مورد موضوع واخان گفتگو کرده است.
در عین حال، مسوولین وزارت احیا و انکشاف دهات می‌گویند، اعمار معیاری شاهراه واخان ادامه دارد و تا ۵۰ کیلومتر سرک اسفالت ریزی و به گونه اساسی ساخته شده است.
نور الهادی عادل، سخنگوی وزارت احیا و انکشاف دهات می‌گوید:«وزارت احیا و انکشاف دهات امارت اسلامی افغانستان کار پخته سازی۵۰ کیلومتر سرک در منطقه بزهای گنبد ولسوالی واخان بدخشان تا سرحد چین را تکمیل کرده است. سه ماه پیش ملامحمد یونس آخندزاده سرپرست وزارت احیا و انکشاف دهات از سرک مذکور بازدید کرد و با حضور سرپرست وزیر، کار ساختمانی نیز آغاز شد. تا اکنون ۶۰ درصد کار های ساختمانی این سرک به اتمام رسیده، اما به دلیل سرد شدن هوا و بارش برف، کارهای باقی مانده متوقف شده و با گرم شدن هوا دوباره آغاز خواهد شد.»
مقامات محلی بدخشان همچنان می‌گویند، به شمول واخان در تمام کشور مشکلات امنیتی وجود ندارد و کار ساخت و ساز سرک واخان به دلیل سردی هوا متوقف شده است که به زودی از سر گرفته می‌شود.
احسان الله کامگار، سخنگوی قوماندانی امنیه بدخشان می‌گوید:« همچنین مسیر ارتباطی که ولسوالی واخان را به چین وصل می‌کند و به نام دهلیز واخان مسما است، از سال گذشته کار آن آغاز شد، اما به دلیل سرمای شدید زمستان، کار به تاخیر افتاد، اما با آغاز فصل گرما، کار این سرک دوباره شروع می‌شود.»
از سوی دیگر کارشناسان اقتصادی، راه واخان را برای ثبات اقتصادی افغانستان مهم دانسته و می‌گویند، با اعمار این سرک، افغانستان مسیر کوتاهی به بازار های بین المللی خواهد داشت و ارتباط منطقه ای آسان تر خواهد شد.
عبدالنصیر رشتیا، تحلیلگر امور اقتصادی می‌گوید:« این راه بخشی از راه ابریشم است و در صورت استفاده از این دهلیز افغانستان می‌تواند به بازارهای چین وصل شود و از سوی دیگر باعث می شود میان چین، پاکستان و آسیای میانه منحیث مسیر ترانزیتی استفاده شود. این کار سالانه میلیون ها دالر از نظر حق ترانزیت به افغانستان سرازیر کند، همچنین برای مردم زمینه کار را فراهم کرده و افغانستان را از انزوا خارج کند.»
در گزارش واشنگتن پست همچان آمده است که با وجود تمایل چین برای افزایش روابط با افغانستان، تمایلی به احیا و ساخت پروژه های اساسی در این کشور نداشته و هیچ تلاش عملی انجام نداده است.
راه طویل و ناهموار واخان به طول حدود ۳۵۰ کیلومتر بین کوه های هندوکش و پامیر قرار دارد و با چین، پاکستان و تاجکستان در سرحد مشترک واقع است.
این راه از نظر ارتباط منطقه ای در جغرافیای افغانستان یک نقطه مهم و استراتیژیک محسوب می‌شود.
