جوبایدن چهل و ششمین رئیس جمهور امریکا، این روزها آخرین روزهای دوره ریاست جمهوری خود را تجربه میکند.
قرار است بایدن ظرف یک هفته کرسی خود را به دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب این کشور واگذار کند. بایدن به تاریخ ۱۴ جنوری در کاخ سفید در مورد دستاوردهای چهار ساله سیاست خارجی خود به مردم وضاحت داد.
بایدن پایان حضور نظامی ۲۰ ساله در افغانستان را دستاورد بزرگ سیاست خارجی خود دانست و گفت، تهدید شبکه القاعده در زمان حضور نظامی آنها در افغانستان از بین رفت و میراث طولانی ترین جنگ در تاریخ امریکا را به رئیس جمهور بعدی نگذاشت.
وی افزوده است:« امروز به مردم امریکا گفته میتوانم که من اولین رئیس جمهور امریکا در دهه های اخیر هستم که جنگ افغانستان را به رئیس جمهور بعدی نمی سپارم. در دوران اداره اوباما، ما مسئله اسامه بن لادن را به عنوان یکی از اهداف اصلی جنگ ختم کردیم. من معتقدم که در آینده، تهدید القاعده دیگر از افغانستان بلند نمیشود، بلکه احتمال بلند شدن این تهدید از جاهای دیگر است.»
رئیس جمهور امریکا همچنین میگوید، از نظر انتخاب هیچ دلیلی برای ماندن در افغانستان وجود نداشت، بلکه او همچنین نمی خواست رقبای بزرگ خود مانند روسیه و چین را خوشحال کند.
جو بایدن از کشته شدن سربازان امریکایی در افغانستان ابراز تأسف کرده و گفته است، تصمیم به عقب نشینی از کشته شدن سربازان بیشتر جلوگیری کرد.
رئیس جمهور امریکا در این مورد گفته است:« با پایان دادن جنگ و حضور نظامی خود توانستیم توان و امکانات خود را بر چالش های جدید و فوری متمرکز کنیم. من می توانم به شما بگویم که هیچ چیز در مذاکرات با پوتین و شی جین پینگ، دشمنان ما را بیشتر از این که ببینند ما یک دهه دیگر نیز در افغانستان درگیر میبودیم، خوشحال نمیکرد. به همین دلیل پایان دادن به جنگ بهترین گام بود و من معتقدم تاریخ آن را به یاد خواهد داشت.»
کارشناسان سیاسی نظریات متفاوتی درباره اظهارات بایدن دارند.
برخی جو بایدن را رئیس جمهور شکسته خورده میخوانند و به گفته آنها، او تصمیم به ترک نظامیان اش را برای توجیه فشار در میدان نبرد عملی کرد و به این ترتیب حیثیت امریکا را نه تنها در منطقه، بلکه در سطح جهان متضرر ساخت.
فیض محمد زلاند، استاد پوهنتون میگوید:« جنگ ۲۰ ساله امریکا پر از فاجعه، وحشت و دهشت بود. آنها یک شکست نظامی شرمسار متحمل شدند و برای فرار از این شکست، اظهارات بایدن سخنان یک رئیس جمهور شکست خورده است. او نمی خواهد در یک تاریخ کوتاه از او به عنوان رئیس جمهور شکست خورده یاد شود. عقب نشینی نظامی آنها اساساً شکست نظامی آنها بود.»
شیر حسن حسن، تحلیلگر سیاسی میگوید:« نیروهای امریکایی باید افغانستان را ترک میکردند، زیرا افغانستان یک کشور مستقل بود و امریکایی ها ۲۰ سال در آنجا حضور استبدادی داشت. این یک دورهٔ درگیری بود، زیرا در این دوره، امریکایی ها از افغان ها مشوره نمیگرفتند، افغان ها را زندانی می کردند، می کشتند، اذیت می کردند و به خانه هایشان داخل می شدند.»
برخی دیگر خروج نیروهای امریکایی از افغانستان را غیرمسوولانه خوانده و میگویند، سیاستمداران امریکایی نیز به همین دلیل از بایدن انتقاد کرده اند.
شهسوار سنگروال، تحلیلگر سیاسی میگوید:« انتقادات زیادی از جو بایدن در امریکا وجود دارد، سنا یا مجلس نمایندگان بارها از وزارت امور خارجه اسناد مربوط به خروج را خواسته است و در این مورد جوبایدن مورد انتقاد شدید قرار گرفته است.»
در طول حضور ۲۰ ساله در افغانستان، تنها ۲ هزار و ۴۶۱ سرباز امریکایی کشته شدند و در کنار آن صدها سرباز کشورهای عضو ناتو نیز کشته و زخمی شده اند.
نیروهای خارجی به رهبری امریکا در ۲۹ فبروری ۲۰۲۰ در نتیجه امضاء توافقنامه با امارت اسلامی در دوحه پایتخت قطر، افغانستان را ترک کردند.