قرار است اسلام آباد پایتخت پاکستان، بیست و سومین نشست سازمان همکاری شانگهای را به تاریخ ۱۵ اکتوبر میزبانی کند و علاوه بر اوضاع منطقه، در مورد وضعیت افغانستان نیز گفتگو کند.
در خبرنامه ای منتشر شده از سوی وزارت امور خارجه پاکستان گفته شده است که نمایندگان چین، روسیه، بیلاروس، قزاقستان، قرغزستان، تاجکستان و ازبکستان در سطح رهبری حکومت در این نشست شرکت میکنند، اما تا اکنون در مورد اشتراک و یا عدم اشتراک نماینده افغانستان در آن چیزی گفته نشده است.
در خبرنامه گفته شده است، این نشست سران حکومت های کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای به مدت دو روز ادامه خواهد داشت.
در بخش از این خبرنامه آمده است:« نشست دو روزه سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای در اسلام آباد با حضور هفت نخست وزیر کشور های روسیه و چین و معاون رئیس جمهور برگزار میشود. نخست وزیران از چین، روسیه، بیلاروس، قزاقستان، قرغزستان، تاجکستان و ازبکستان و همچنین معاون اول رئیس جمهور ایران و وزیر امور خارجه هند، نمایندگی این کشور ها را خواهند کرد.»
در خبرنامه آمده است، در این نشست همکاری های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و توسعه همکاری های بین کشورهای عضو مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.
در بخشی از این خبرنامه آمده است:« در این نشست همکاری های جاری در حوزه های اقتصادی، تجاری، حفاظت از محیط زیست و روابط فرهنگی اجتماعی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد و فعالیت های سازمان بررسی می شود. رهبران تصامیم مهمی برای افزایش همکاری بین کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای خواهند گرفت و بودجه این سازمان را نیز تصویب خواهند کرد.»
در حاشیه این نشست که به ریاست شهباز شریف نخست وزیر پاکستان برگزار میشود، با نمایندگان برخی از کشورها گفتگوهای حاشیوی انجام خواهد شد.
اما مسولین حکومت سرپرست میگویند، با کشورهای عضو این سازمان روابط سازنده دوجانبه دارند و تلاش میکنند تا برای شرکت در این نشستها و اطلاع رسانی تحولات هماهنگ شوند.
حمدالله فطرت، معاون سخنگوی امارت اسلامی میگوید:« افغانستان در سازمان شانگهای حیثیت ناظر را دارد و امارت اسلامی از طریق میکانیزم دوجانبه با کشورهای عضو روابط سازنده دارد. تماسهای ما در این زمینه ادامه دارد و امیدواریم در آینده پیشرفت های حاصل شود.»
به گفته تحلیلگران سیاسی، افغانستان به دلیل موقعیت جغرافیایی خود یک نقطه مرکزی در منطقه است و با توجه به این موضوع، فعالیت های سازمان همکاری شانگهای که افغانستان در آن گنجانده شده است، می تواند موثر باشد.
حکمت الله حکمت، تحلیلگر سیاسی میگوید:« چین با عضویت در سازمان شانگهای تلاش می کند پاکستان را از بردگی ارباب سنتی اش رها کرده و آن را به یک کشور مستقل تبدیل کند. اما پاکستان همچنان به دستور امریکا و انگلیس دشمنی با همسایگان خود از جمله افغانستان را حفظ می کند.»
زلمی افغانیار، تحلیلگر سیاسی میگوید:« آنها باید در نظر داشته باشند که افغانستان مستقل از نظر سیاسی و اقتصادی به نفع آنهاست؛ اگر افغانستان آرام باشد، آنها نیز آرام خواهند بود. تقابل موجود باید از راه گفتگو حل شود و نباید در پشت پرده علیه منافع ملی ما توطئه کنند.»
سازمان همکاری شانگهای یک اتحاد سیاسی، اقتصادی و امنیتی اروپا-آسیا است که در سال ۲۰۰۱ توسط چین، روسیه، قزاقستان، قرغزستان، تاجکستان و ازبکستان تأسیس شد.
این سازمان زمانی گسترش بیشتری یافت که هند، پاکستان و ایران به عنوان اعضای کامل و افغانستان، بیلاروس و مغولستان به عنوان کشورهای ناظر به گفتگو در این فارمت پیوستند.