برخی رسانه‌های دولتی ایران گزارش داده اند، والی کرمان به مراکز آموزشی دستور داده است که از ثبت نام کودکان خانواده‌های افغان که اسناد قانونی ندارند یا به صورت غیرقانونی وارد این کشور شده‌اند، خود داری کنند.
محمد مهدی فداکار به مدیران مراکز آموزشی ولایت کرمان هشدار داده است که در صورت تخلف از این دستور با آنها برخورد قانونی خواهد شد.
وی افزوده است:« روند ثبت نام دانش آموزان خارجی با جدیت نظارت می‌شود. نباید دیگر شاهد ثبت نام حتی یک افغان بدون مدرک و غیرقانونی در مکاتب باشیم. هیچکس حق ثبت نام دانش آموزان غیرقانونی در مکاتب را ندارد و اگر مسوولین کدام نهاد آموزشی این کار را انجام دهد، با برخورد قانونی مواجه خواهد شد.»
حکومت سرپرست تا اکنون واکنشی به تصمیم ممنوعیت ورود برخی از پناهجویان افغان در مکاتب شهر کرمان نشان نداده است، اما قبل از این بارها از ایران و دیگر کشور های همسایه خواسته بود که از رفتار نادرست با مهاجرین افغان دست بردارند و بر اساس اصول بین المللی مهاجران را از حقوق شان محرم نکنند.
در عین حال افغان های اخراج شده از ایران می‌گویند، پولیس این کشور با افغان ها با مدرک و بدون مدرک برخورد نا شایست می کند.
به گفته آنان، پناهجویان افغان در ایران با شکنجه و حبس شدید مواجه هستند، اما هیچ اقدام قابل توجهی برای جلوگیری از آن انجام نشده است.
اسامه سادات، یک پناهجوی افغان اخراج شده از ایران می‌گوید:« لت و کوب، زندانی کردن و اخراج شدن چیزی است که در ایران تجربه کردم. من پاسپورت افغانستان و ویزه ایران را داشتم اما برای پولیس این کشور هیچ ارزشی ندارند. آنها با افغان های قانونی و غیرقانونی رفتار یکسان می‌کنند.»
با این اوصاف، برخی کارشناسان از ایران انتقاد می‌کنند که طی دهه ها با پناهجویان افغان برخلاف قوانین بین المللی رفتار کرده و تمامی قوانین اسلامی و بین المللی در زمینه حقوق بشر را نقض کرده اند. آنها از حکومت سرپرست می‌خواهند که فرصت های آموزشی و کار را برای مردم در داخل کشور فراهم کند.
عزیز معارج، تحلیلگر مسایل سیاسی می‌گوید:« این آشکار است که ایران کنوانسیون های بین المللی پناهندگان را در مورد پناهجویان افغان اجرا نمی‌کند، و نه به اعلامیه بین المللی حقوق بشر و توافقات بین افغانستان و ایران پابند است. حکومت سرپرست امارت اسلامی باید در این زمینه گام های جدی بردارد.»
در چند ماه گذشته، ایران هزاران پناهجوی افغان را به زور از خاک خود اخراج کرد و دولت تازه منتخب این کشور تصمیم گرفته است که حدود دو میلیون افغان را ظرف شش ماه آینده به افغانستان بازگرداند.
