در ۱۱ سپتمبر ۲۰۰۱، شبکه القاعده به برج های دوقلو مرکز تجارت جهانی در شهر نیویارک و برخی اهداف در واشنگتن حمله کرد که در نتیجه آن ۲۹۸۳ تن کشته شدند که بیشتر آنها غیرنظامی و اتباع ۹۰ کشور بودند.
پس از این رویداد تاریخی، امریکا و متحدان غربی آن به افغانستان حمله کردند؛ در آن زمان گفته می شد که حمله ۱۱ سپتمبر توسط شبکه القاعده از افغانستان طراحی شده است.
در ۷ اکتوبر ۲۰۰۱، نیروهای خارجی عملاً از طریق زمین و هوا عملیات نظامی خود را علیه شبکه القاعده در افغانستان آغاز کردند و در ابتدا تعدادی از اهداف دولت وقت را در کابل، قندهار و ننگرهار هدف قرار دادند.
در بخشی از سخنان جورج دبلیو بوش، رئیس جمهور پیشین امریکا آمده است:« از نیروهای مسلح ما، متحدان ما و جنگجویان افغان سپایگزاریم، رژیم طالبان به پایان می‌رسد. به دستور من، اردوی امریکا حملاتی را به پایگاه های نظامی شبکه القاعده و طالبان در افغانستان آغاز کردند. هدف از این حمله پایان دادن به استفاده از افغانستان به عنوان پایگاه حملات تروریستی و همچنین از بین بردن قدرت نظامی طالبان است.»
با این اقدام جنگ امریکا در افغانستان آغاز شد که مقامات امریکایی آن را طولانی ترین جنگ تاریخ این کشور می نامند.
علاوه بر امریکا، متحدان غربی این کشور نیز در چوکات ناتو به این عملیات کمک کردند و حکومت امارت اسلامی آن وقت را سرنگون کردند.
در بخشی از سخنان جورج دبلیو بوش، رئیس جمهور سابق امریکا آمده است:« دوست نزدیک ما بریتانیای کبیر، در این عملیات همراه ما است و سایر دوستان ما از جمله کانادا، استرالیا، جرمنی و فرانسه قول داده اند که با آغاز عملیات نیروهای خودرا در اختیار ما قرار دهند. بیش از ۴۰ کشور در خاورمیانه، آفریقا، اروپا و آسیا میدان های هوایی خود را تحت کنترول ما قرار داده اند و بسیاری دیگر با ما همکاری اطلاعاتی می‌کنند.»
همزمان، به ابتکار سازمان ملل متحد، نشست بین تمامی احزاب سیاسی افغانستان بدون مشارکت امارت اسلامی و حزب اسلامی در شهر بن آلمان برگزار شد و در آن از طریق حکومت انتقالی به رهبری حامد کرزی بر ایجاد یک حکومت مردمی توافق شد.
اما دیری نگذشت که جنگ افغانستان دوباره شعله ور شد و بیست سال به طول انجامید.
یافته های پوهنتون براوند امریکا نشان می‌دهد که صدها هزار تن در طول این جنگ ۲۰ ساله کشته شدند.
در بخشی از یافته های پوهنتون براوند آمده است:« ۲۴۴۸ سرباز رسمی و ۳۸۴۶ سرباز قراردادی امریکا جان باختند. با جان باختن ۱۱۴۴سرباز کشورهای عضو ناتو، ۵۱۱۹۱ اعضای طالبان نیز جان خود را از دست دادند، ۷۵ هزار سرباز حکومت جمهوری نیز جان باخته و ده ها هزار تن دیگر مجروح شدند.
علاوه بر همه این تلفات، ۴۷ هزار و ۲۵۴ افغان ملکی نیز جان خود را از دست داده اند و هزینه جنگ افغانستان برای امریکا نزدیک به ۲ میلیارد دالر برآورده شد.
نیروهای امریکایی پس از متحمل شدن تلفات سنگین و نبرد بیش از ۷ هزار روز، افغانستان را ترک کردند. آخرین سرباز امریکایی کریس دوناهو بود که میل اسلحه دست داشته ایشان رو به زمین بوده و حدود ساعت ۱۲ شب به روز ۳۱ ماه اگست افغانستان را ترک گفت.
جو بایدن، رئیس جمهور امریکا در یک سخنرانی درباره پایان دادن به جنگ افغانستان گفت که این جنگ باید زودتر از این به پایان می رسید.
وی افزود:« اکنون جنگ در افغانستان به پایان رسیده است. من چهارمین رئیس جمهوری هستم که با این موضوع مواجه بودیم که چه زمانی و چگونه به این جنگ پایان دهیم؟ زمانی که نامزد انتخابات بودم با امریکا تعهد کردم که این جنگ را به پایان می‌رسانم و امروز همان وعده را عملی می‌کنم. حالا وقت آن است که با امریکایی ها صادق باشم. پس از ۲۰ سال، من نمی خواهم نسل دیگری از پسران و دختران امریکایی را به افغانستان بفرستم. این جنگ باید زودتر تمام می شد.»
کارشناسان امور نظامی می‌گویند، ماموریت ۲۰ ساله ناتو و امریکا به صراحت نشان داد که آنها برای ساختن یک ملت به اینجا نیامده بودند، بلکه برای اجرای برنامه های خود آمده بودند. آنها از مقامات کنونی می‌خواهند که از تجربیات شکست گذشته درس بگیرند تا فرصتی برای تهاجم دیگر بر افغانستان مهیا نه شود.
توریالی زازی، کارشناس نظامی می‌گوید:« آمدن و دوباره رفتن امریکا به افغانستان بزرگترین اشتباه آنها بود. همانطور که در ویتنام بدنام شدند، در افغانستان نیز شکست خورده بدنام شدند. طالبان باید چنین اصلاحاتی را بیاورند که مورد قبول کشور و مردم باشد. اگر برخی از طالبان از اقدامات نا روا خود دست برندارند، آنها نیز مانند دولت های قبلی با بدبختی های بزرگی مواجه خواهند شد.»
برخی کارشناسان فشارهای بین المللی را بی‌جا دانسته و می‌افزایند، به جای فشار و تحریم باید با حکومت فعلی تفاهم شود.
آنها همچنین از حکومت سرپرست می‌خواهند که خواسته های مشروع ملت را بپذیرد تا با بدست آوردن حمایت مردم، به رسمیت شناخته شدن از سوی جامعه جهانی را نیز به دست آورد.
ادریس محمدی زازی، کارشناس سیاسی می‌گوید:« افغانستان با شکست سومین ابرقدرت در یک قرن گذشته و گرفتن آزادی خود بار دیگر تاریخ ساز شد.»
حال سوال این است که خروج آخرین سرباز امریکایی از افغانستان چه پیامی می‌تواند به جهان و امریکا داشته باشد؟
ذبیح الله مجاهد سخنگوی امارت اسلامی می‌گوید:« پیام این است که اگر کشورهای متجاوز به کشوری اسلامی و مصمم مانند افغانستان با تمام قدرت و فشارشان حمله کنند؛ شکست می‌خورند و در شب تاریک فرار خواهند کرد. به یاد داریم که نیروهای متجاوز تاریخ دیگری را برای خروج تعیین کرده بودند، اما زودتر از آن ترک کردند. صحنه های سربازان شکست خورده در تاریخ ثبت شده و بار دیگر تکرارشد.»
سه سال از خروج نیروهای خارجی از افغانستان در حالی تکمیل می‌شود که حکومت ایجاد شده پس از آن از سوی هیچ کشوری به رسیمت شناخته نشده است و در برخی حوزه ها با تحریم مواجه است.
