۱۵ اگست برابر است با دومین سالگرد ورود نیروهای امارت اسلامی به کابل.
دو سال پیش، در ۱۵ اگست ۲۰۲۱، نیروهای امارت اسلامی پس از تصرف یک به یک ولایات وارد کابل پایتخت شدند.
پس از به قدرت رسیدن مجدد امارت اسلامی، اگرچه انتظار این بود که طبق توافق دوحه باید به رسمیت شناخته می‌شد اما بر خلاف انتظار، پس از دو سال هنوز هم هیچ کشوری امارت اسلامی را به رسمیت نشناخته است.
بسته شدن مکاتب دخترانه، ممنوعیت کار زنان در ادارات دولتی، خصوصی و بین المللی، ادعای حضور و مرگ ایمن الظواهری رهبر گروه القاعده در کابل مواردی است که تصیم جهان را در برابر امارت اسلامی دشوار کرده است.
جهان همچنان از سیاست‌های امارت اسلامی انتقاد می‌کند، به همین دلیل تحریم‌های جدیدی را علیه برخی از مقامات اعمال کرده و به جز از نشست اخیر دوحه، به هیچ جلسه رسمی دعوت نشده اند.
تحلیلگران سیاسی اگرچه دو سال اخیر امارت اسلامی را با دستاوردهای متعددی همراه می دانند، اما می‌گویند برای آغاز تعاملات سیاسی سازنده و عادی در آینده باید تلاش بیشتری صورت گیرد.
عزیز معارج دیپلومات پیشین می‌گوید:« طالبان توانستند به آرامی با خارجی ها رابطه برقرار کنند. دیپلومات های امارت اسلامی در حال حاضر در حدود ۱۴ کشور حضور دارد و به شمول سازمان ملل ۱۷ نمایندگی خارجی در کابل فعال هستند. این اکنون یک دستاورد بزرگ است، اگرچه ظاهرا خارجی ها می‌گویند که با طالبان تعامل نمی‌کنند و آنها را به رسمیت نمی شناسند. ما هم می بینیم که روابط دیپلوماتیک موجود است، رفت و آمد هست، تعامل هست، هیأت ها می‌روند و می‌آیند، بنابراین اگر به پشت پرده نگاه کنیم، این دستاورد خوبی است.»
اگرچه امارت اسلامی در ایران و پاکستان نمایندگی سیاسی دارد، اما هر دو کشور در این مدت بر اساس منافع خود خواسته های متفاوتی را مطرح کرده اند.
ایران بارها حکومت سرپرست را متهم به تشکیل حکومت همه‌شمول و از سوی دیگر از اولین روز به قدرت رسیدن امارت اسلامی، پاکستان افزایش تروریزم را به گردن حکومت سرپرست گذاشته شده است.
هر چند دیگر کشورهای همسایه افغانستان از جمله چین تصمیم رسمی خود را در برابر حکومت افغانستان اعلام نکرده اند، اما به نظر می‌رسد که از نظر خواسته های خود با جامعه جهانی موافق هستند.
شهسوار سنگروال، تحلیلگر سیاسی می‌گوید:« برخی از مشکلاتی که در سفر سیاسی دو ساله امارت اسلامی برای آنها پیش آمد، هنوزهم وجود دارد، اما برخی از مشکلات برطرف نیز شده است، به عنوان مثال در سیاست خارجی می بینیم که روابط دیپلماتیک با کشورهای همسایه به دلیل سفر از چند کشور محکم شده با وجود اینکه امارت اسلامی به رسمیت شناخته نشده است، اما روابط سیاسی در سطح بین المللی و بالاتر از همه، با امریکا در حالت اول خود است. اگرچه برخی نشست ها در قطر برگزار شد، اما نتیجه مناسبی حاصل نشد تا مردم به آن مطمئن شوند که آنها (امارت اسلامی) در زمینه دیپلوماتیک با امریکا و جهان پیشرفتی داشته است.»
در سطح منطقه، روسیه کشوری است که قرار است تا یک ماه آینده نشستی را با عنوان فارمت مسکو در محوریت موضوع افغانستان برگزار کند.
ضمیر کابلوف، نماینده ویژه روسیه برای افغانستان، پیش از این موضوع حکومت همه‌شمول را اجندای اصلی این نشست خوانده بود.
اگرچه سازمان ملل برای اولین بار شعار آغاز گفتگو در مورد به رسمیت شناختن امارت اسلامی را مطرح کرد؛ اما پس از انتقادات شدید بسیاری از کشورها، این تلاش لغوه شد.
شیر حسن حسن، تحلیلگر سیاسی می‌گوید:« طالبان برخی از کارهای که افغان ها و جهان از آن ها می‌خواهند را انجام نمی‌دهند. این کار ها کاملاً در دست طالبان است و این مکلفیت طالبان است، که نه به عنوان یک گروه سیاسی، بلکه به عنوان یک فردی که حاکمیت را در دست دارد، تعهد عملی کردن این کار هلا را به افغان ها و جهان بدهد.»
اما با همه اینها امارت اسلامی دوره دو ساله اخیر خود را از بعد سیاسی موفق می‌داند.
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی، اگرچه تعامل با حدود ۱۵ کشور و نمایندگان سیاسی را موفقیتی برای حکومت سرپرست می‌داند، اما از جامعه جهانی می‌خواهد که به جای سیاست دو رو با امارت اسلامی سیاستی را انتخاب کند که امارت اسلامی آن را حق خود می‌داند.
وی می‌افزاید:« امارت اسلامی تمام تلاش خود را برای احیای روابط با کشورها، تعامل با سیاست‌های جدید، انتخاب و حفظ پالیسی ها و سیاست‌های بی‌طرف و تامین روابط اقتصاد محور انجام داده است. دستگاه دیپلوماتیک ما نیز به خوبی کار می‌کند اینکه برخی کشورها همچنان مانع پیشرفت و دستاوردهای سیاسی ما می‌شوند، مسوولیت ما نیست، زیرا مسئولیت خود را انجام داده ایم. علاوه بر این، این ظلم و ستم آنها است که با افغان می‌کنند. افغانستان حق دارد به رسمیت شناخته شود، نظام آن حق دارد حمایت شود. اگر صلح و ثباتی داریم، حمایت از آن حتمی است.»
ایجاد یک حکومت مرکزی واحد، حذف جزایر قدرت و پایان دادن به استفاده سیاسی احزاب موافق و مخالفان به طور همزمان از مهمترین دستاوردهای سیاسی در گذشته به شمار می‌رود که دو سال گذشته انجام شده است.
اما با همه اینها، خواست این است که امارت اسلامی باید از تکرار همه اشتباهات که در دو سال گذشته مرتکب شده است بپرهیزد و در آینده بر راه های تمرکز کند که بتواند افغانستان را در قطار دیگر کشور ها ایستاد کند.
