مناقشه اخیر افغانستان و ایران بر سر آب به سطح هشدارهای جدی فراتر از خواسته های طرف ایرانی رسیده است.
پس از اخطار ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران، حسن کاظمی قمی سفیر و نماینده ویژه این کشور در افغانستان، برای مقامات افغانستان یک ماه مهلت داده است که در این مدت اگر دولت افغانستان موضوع آب ایران را حل نکند آنگاه آنها میدانند که چی کنند.
قمی به عنوان هشدار همچنین گفته است، اگر نظام حاکم واقعاً خواهان ثبات، استقلال و تمامیت ارضی افغانستان در آینده است، پس باید حق آب ایران را ادا کند.
قمی افزوده:« اگر ثابت شود که در بند کجکی و کمال خان آب وجود دارد؛ اما آنها حقابه را به ایران نمیدهند، مقامات طالبان باید پاسخگو باشند. زمان برای افغانستان در حال اتمام است. دولت ایران میداند که چگونه عمل کند. مقامات طالبان باید بدانند که اگر میخواهند ثبات، استقلالیت و تمامیت ارضی در افغانستان داشته باشند، پس باید با همسایگان خود تعامل سازنده داشته باشند.»
در همین حال امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در رابطه با این موضوع دو روز قبل از مقامات امارت اسلامی خواست که موضوع حقابه را با انتشار اعلامیه محدود نکنند، بلکه دولت افغانستان باید متخصصان آنها را در بند ها اجازه دهند تا سطح آب را عملا بررسی کنند.
وی افزوده:« در ماه های اخیر چندین بار از امیرخان متقی خواستم که به توافقنامه آب هلمند پابند بماند و به تیم متخصص ما اجازهٔ ارزیابی سطح آب را دهد، اما هنوز هم این موضوع را حل نکرده است. مناطق سیستان و بلوچستان با خشکسالی شدید مواجه هستند این مشکلات با نشر اعلامیه حل نمیشود.»
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی در واکنش به اظهارات این مقام ایرانی میگوید که افغان ها مردم ترس نیستند که از اینگونه تهدیدات بترسند.
مجاهد این گونه اظهارات غیرمسئولانه مقامات ایرانی را تنها ضرر به روابط دو کشور میداند.
کارشناسان میگویند ایران در چند دهه گذشته میلیاردها مترمکعب آب بیشتر از حق خود دریافت کرده است و با توجه به اظهارات تند و غیر دیپلوماتیک مقامات این کشور، باید از آنها حساب آن میلیارد ها مکعب آب خواسته شود که در چند دهه اخیر بیش از سطح ذکر شده در توافقنامه آب دریافت کرده اند.
در چند روز گذشته این دومین بار است که مقامات بلندپایه ایران چنین الفاظ تند و غیردیپلوماتیک را در قبال افغانستان به کار میبرند.
چند روز پیش ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران نیز در خطاب به مقامات افغانستان در مورد این مسئله از الفاظ تندی استفاده کرده بود که امارت اسلامی سخنان رئیسی را نامناسب و تحریک آمیز خوانده و از مقامات ایرانی خواستند تا از بیان چنین الفاظ که باعث تخریب فضای سیاسی میان دو طرف شود، اجتناب کنند.