ماین ها و مهمات منفجر ناشده پدیده مرگباری است که پس از حمله اتحاد جماهیر شوروی به افغانستان و متعاقب جنگ های داخلی و ۲۰ سال گذشته، همچنان زندگی افغان ها را در قریه ها و مناطق دوردست کشور تهدید می کند.
نمایندگی سیاسی سازمان ملل متحد در کابل (یوناما) میگوید، پس از دهه ها جنگ، افغانستان هنوزهم در میان کشورهای آسیبدیده از نظر اثرگذاری مهمات منفجر ناشده و بقایای جنگ قرار دارد.
به گفته یوناما، مهمات منفجر ناشده، به ویژه ماین های زمینی، هنوزهم جان افغان ها به ویژه کودکان را تهدید می کند.
یوناما افزوده:« پس از چندین دهه جنگ، افغانستان همچنان در زمره کشورهای است که به دلیل وجود ماین ها آسیب دیده است. بقایای مهمات منفجر ناشده جنگ ها و ماین های زیرزمینی هر روز زندگی افغان ها به ویژه کودکان که قربانیان اصلی این پدیده هستند را تهدید میکنند.»
هرچند یوناما آمار دقیق قربانیان و مجروحان ناشی از مهمات منفجر ناشده را منتشر نکرده است، اما ارقام موسسات ماین پاکی در افغانستان نشان میدهد که همچنان بیش از ۱ هزار و ۱۵۰ کیلومتر از زمین های افغانستان با مهمات و ماین های منفجر ناشده پوشیده شده است.
به گفته مسوولین موسسه ماین پاکی اومر، بیش از ۳ میلیون افغان در معرض خطر ماین و مهمات منفجر ناشده قرار دارند.
فضل الرحیم رحیمی، منیجر برنامه ماین پاکی اومر میگوید:« در افغانستان، همچنان حدود ۱ هزار و ۱۵۰ کیلومتر ساحه پوشیده از ماین و مهمات منفجر ناشده است. متأسفانه ۳.۱ میلیون تن هنوزهم در فاصله یک کیلومتری با ماین ها و مهمات منفجر ناشده زندگی میکنند.»
آخرین آمار نشان می دهد که در سال گذشته ۲۰۲۳، نزدیک به ۷۰۰ تن و سال جاری تا ماه نومبر، نزدیک به ۵۰۰ تن بر اثر ماین ها و مهمات منفجر ناشده جان خود را از دست داده اند.
آنها میگویند، در سه سال اخیر موسسات ماین پاکی به دلیل نبود بودجه کافی با مشکلات زیادی مواجه هستند که جهان باید در این زمینه همکاری کند.
فضل الرحیم رحیمی، منیجر برنامه های موسسه ماین پاکی اومر میگوید:« در سه سال اخیر برنامه ماین پاکی در افغانستان با مشکلات زیادی مواجه است. قبلا امکانات زیادی برای ماین پاکی وجود داشت، اما متاسفانه امنیت نبود، اما اکنون که امنیت در تمام افغانستان برقرار است، موسسات ماین پاکی با کمبود بودجه مواجه هستند.»
اختر محمد راسخ، تحلیلگر نظامی میگوید:« برای پاکسازی این ماین ها واقعاً به سرمایه گذاری زیادی نیاز است. حمایت بین المللی نیاز است تا بتوانیم گام های سریعی در مبارزه برای پاکسازی این ماین ها برداریم.»
یوناما در حالی از وجود ماین و مهمات منفجر ناشده در افغانستان خبر میدهد که بر اساس یافته های سازمان های بین المللی، حدود ۳۰ درصد خاک افغانستان از ماین ها و مهمات منفجر ناشده پاکسازی نشده است.