سال های جنگ در افغانستان نه تنها بر زندگی مردم بلکه بر شهرها، روستاها و بازارها نیز تأثیر گذاشته است، که در ولسوالی صبری خوست، مکتب بازار یکی از تصاویر زنده آن است.
این بازار که در حکومت پیشین یکی از مراکز مهم جنگ بود، نزدیک به دو دهه را در سایه درگیری و ناامنی سپری کرد.
نه تنها یک نام، بلکه حکایت تلخی از آتش گرفتن دوکان ها، کوچه های خلوت و زندگی پر از ترس بود که هر لحظه اهالی و تاجران با تهدیدی جدی مواجه بودند، لحضه ای اندکی هم پیدا نمیشد که باشندگان این بازار به راحتی نفس بکشند.
حاجی گلاب، باشنده ولسوالی صبری میگوید:« در مکتب بازار آنقدر بالای ما فشار میآمد که دوکان های خود را رها کرده و فرار میکردیم. دوکان ها بسته بودند، پول از نزد ما در سرک ها گم میشد. گاهی نیروهای ویژه منطقه را میگرفتند و گاهی هم امریکایی ها. تمام دوکان داران مکتب بازار به عذاب بودند.»
میر زمان، یکی دیگر از باشندگان ولسوالی صبری در این مورد میگوید:« در بازار دوکان نبود، همه مردم رفته بودند، مردم به این منطقه آمده نمیتوانستند، زیرا وقتی مردم برای ترکاری خریدن می آمدند توسط نیروهای ویژه بیرون میشدند. مردم به تکلیف بودند، مردم در این منطقه میترسیدند. بنابراین هیچ کس علاقه ای به این بازار نداشت.»
با پایان یافتن جنگ، مکتب بازار به آغاز زندگی جدیدی نزدیک شد، اگرچه هنوز نشانه های جنگ در برخی نقاط این مکان باقی مانده است، اما نشانه های آبادی های جدید نمایان است.
با توسعه سرک ها و دوکان های جدید و رسیدن آرامش و ثبات پس از جنگ ها، ظاهر مکتب بازار در حال تغییر است.
اکنون این شهر گام های سریعی در جهت کسب و کار و رفاه اجتماعی برمی دارد.
حنظله افغان، باشنده ولسوالی صبری میگوید:« قبلاً اینجا ۱۵۰ یا ۲۰۰ دوکان بود، اما الحمدلله وقتی امنیت آمد، صلح آمد، دوکان ها گسترش یافتند، اکنون اینجا حدود ۵۰۰ دوکان است. مردم تا دیروقت اینجا می مانند و تجارت خود را انجام میدهند.»
جمشید، باشنده ولسوالی صبری میگوید:« ما از حکومت می خواهیم که کار بازسازی بازار را آغاز کند. ما حتی سرک هم نداریم، دوکان های بازار ویران شده است.»
محبوب شاه قانت، معاون والی خوست که شاهد عینی داستان های آن زمان ولسوالی صبری است، از قربانی های فراوان در این منطقه یاد کرده و اطمینان می دهد، این وظیفه حکومت سرپرست است که به تدریج کمبودها را برطرف کند.
قانت در این مورد میگوید:« بازار هدف بزرگی برای آنها بود، همیشه زیر نظر آنها بود. پس بازاری که امارت اسلامی افغانستان در آن زمان خاطرات خوب زیادی از آن داشت، امروز انشاءالله به مردم مظلوم صبری امارت اسلامی نیز توجه زیادی میکند. اگر خواست خدا باشد، نوبت بازار صبری هم میرسد.»
پس از روی کار آمدن امارت اسلامی و پایان یافتن جنگ در کشور، مکتب بازار ولسوالی صبری خوست نیز پس از جراحات جنگ سفر توسعه ای را آغاز کرد.
اگرچه کارهای زیادی باید انجام شود، اما شجاعت مردم و ثبات منطقه به زودی این شهر را به یک مرکز تجاری پر رونق تبدیل خواهد کرد.