انستیتیوت صلح امریکا در مقاله ای که به تازگی منتشر کرده است، چالش ها و خطرات پیش روی سیستم اقتصادی و بانکی افغانستان را مورد بحث قرار داده است.
به اساس این مقاله، سیستم بانکی افغانستان به دلیل تحریمهای بینالمللی و عدم اعتماد، با چالشها و مشکلات جبران پذیر جدی مواجه است و بیشتر به پول نقد، حوالات غیر رسمی و دالر امریکایی وابسته است.
در بخشی از این مقاله آمده است:« اقتصاد نیمه جان افغانستان با ویرانی چندوجهی جدید مواجه است. گرچه کمک های بشردوستانه امریکا در این کشور تا حدودی از فاجعه اقتصادی برای افغان ها جلوگیری کرده است؛ اما به طور کلی برای توسعه اقتصادی، ثبات پولی و توسعه اقتصادی افغانستان کاری انجام نشده است. سیستم بانکی افغانستان از زمان فروپاشی کابل بانک به دلیل قروض زیاد در سال ۲۰۱۰ به شدت آسیب دید و مردم حتی پول های خود را از بانک مرکزی افغانستان نیزبرداشتند؛ زیرا محدودیت های اعمال شده را افزایش داده بود.»
در این مقاله همچنین کاهش وابستگی به دالر، ترویج استفاده از پول افغانی و ایجاد سیستم دیجیتالی برای پرداخت پول را به عنوان راه حل مشکلات اقتصادی افغانستان در نظر گرفته شده است.
در همین حال، انستیتیوت صلح امریکا به طور غیرمستقیم از آزادسازی دارایی های منجمد شده بانک مرکزی افغانستان در سویس را به عنوان راه حل این مشکل یاد کرده است.
در بخشی از این مقاله آمده است:« اینکه طالبان با مدیریت سرمایه گذاری های کوچک می خواهند وضعیت اقتصادی را بهبود بخشند، پس باید استفاده از پول افغانی را در مبادله پول افزایش دهند. کشورهای دیگر و جامعه جهانی باید از سرمایه های مسدود شده افغان ها در سویس زمینه را برای سرمایه گذاری های کوچک در افغانستان ایجاد کنند. این کار به گونه غیر مستقیم راه حلی برای مشکلات است.»
به گفته تحلیلگران اقتصادی، کمبود کمک های بین المللی برای مدت کوتاهی بر وضعیت اقتصادی افغانستان تأثیر منفی می گذارند، اما اگر سرمایه گذاری در بخش های مختلف به ویژه در بخش خدمات و تولید بیشتر شود و توجه ویژه ای برای جذب سرمایه گذاری های جدید شود، این اقدام می تواند نقش مهم و موثری در توسعه وضعیت اقتصادی کشور داشته باشد.
نورالله عزیز، تحلیلگر امور اقتصادی میگوید:« آنچه که در وضعیت اقتصادی افغانستان نقش بسیار مهمی دارد، افزایش یا جذب سرمایه گذاری های جدید در سکتور های مختلف، سکتور خدماتی، سکتور تولیدی و دیگر سکتور ها میباشد. هر چه سرمایه گذاری بیشتر باشد، می تواند فرصت های شغلی بیشتری برای مردم ایجاد کند. علاوه بر این، بازگشت اخیر پناهجویان از پاکستان و ایران به افغانستان و افزایش جمعیت افغانستان به طور مستقیم بر وضعیت اقتصادی افغانستان تأثیر می گذارد.»
هر چند که بانک مرکزی افغانستان در مورد این اظهارات انستیتیوت صلح امریکا چیزی نگفته است، اما پیش از این چندین بار از جهان خواسته است که پروژه های ناتمام خود را برای بهبود وضعیت اقتصادی و بانکی افغانستان تکمیل کرده و پول منجمد شده افغانستان را آزاد کنند.