نیروهای سرحدی ایران با سلاح های سبک و سنگین به سوی پناهجویان افغان که از سرحد مشترک پاکستان و ایران وارد این کشور می شدند، شلیک کردند و ده ها تن از آنان را کشته اند.
در ویدیویی از این حادثه مشاهده می شود، وضعیت صحی تعدادی از مجروحان وخیم است.
برخی رسانه ها تعداد کشته شده گان این حادثه را بیش از ۲۰۰ تن ذکر کرده اند اما ادارات حکومتی ایران و افغانستان آمار رسمی را به اشتراک نگذاشته اند.
در عین حال، «حال وش» سازمان مستقل حقوق بشر ایران، ویدیو های از مجروحان و کشته شدگان را در صفحه ایکس خود منتشر کرده و نگاشته است، نیروهای سرحدی ایرانی روز یکشنبه این افغان ها را هنگام عبور از سرحد ایران کشته اند.
این سازمان افزوده است:« شامگاه یکشنبه گروهی از افغان ها که قصد ورود به خاک ایران را داشتند در کمین نیروهای سرحدی این کشور قرار گرفتند و در کنار سلاح های دیگر، با سلاح ار.پی.جی بالای آنها تیراندازی کردند که در نتیجه ازمیان گروه ۳۰۰ نفری تنها ۶۰ الی ۷۰ تن افغان جان سالم به در بردند و بقیه کشته یا به شدت مجروح شدند.»
این اقدام نیروهای سرحدی ایران واکنشهای گستردهای داشته و از حکومت ها خواسته شده تا به قوانین و اصول مهاجرت و همسایگی پابند بمانند.
منظور احمد پشتین، رهبر جنبش تحفظ پشتون ها میگوید:« ایران با ظلم جاری بر مسلمانان در فلسطین و لبنان مخالفت میکند، این خبر خوبی است. اما از سوی دیگر صدها مسلمان افغان را با ظلم و اجبار فراوان به شهادت رسانده است و از چندی بدین سو چنین حوادث اتفاق میافتد. باید جلو آن گرفته شود.»
علاوه بر این، شماری از سیاستمداران افغان نیز این اقدام را محکوم کرده و آن را اقدام نابخشودنی خوانده اند.
ضیاءالحق امرخیل والی ننگرهار در حکومت پیشین، از حکومت سرپرست خواسته است تا این رویداد را به گونه جدی بررسی کند.
امرخیل در این مورد میگوید:« کشتار دسته جمعی جوانان افغان توسط نیروهای وحشی ایران لکه سیاهی بر حقوق بشری، همسایگی و اسلامی و جنایتی نابخشودنی است. ما از مسوولین میخواهیم که تحقیقات جامعی در مورد این فاجعه و جنایت انجام دهند و صرفاً به احضار نمایندگان دیپلوماتیک اکتفا نکنند.»
با اینکه سازمان مستقل حقوق بشر ایران این رویداد را تایید کرده است، اما حسن کاظمی قمی سفیر ایران در کابل کشته شدن ده ها مسافر غیرقانونی در سرحد سراوان ایران را رد کرده است.
قمی گفته است:« یافته ها مبنی بر کشته شدن ده ها تن غیرقانونی در سرحد سراوان ایران نشان می دهد که اخبار منتشر شده صحت ندارد. کشورها حق دارند از ورود مهاجران غیرقانونی جلوگیری کنند.»
از سوی دیگر، امارت اسلامی در اعلامیه ای که بعدازظهر چهارشنبه در خصوص این حادثه منتشر کرده است، از آغاز تحقیقات همه جانبه خبر داد است.
ذبیح الله مجاهد سخنگوی امارت اسلامی گفته است:« امروز شایعاتی مبنی بر شهادت و مجروح شدن تعدادی از افغان ها در سرحد ایران و پاکستان در رسانه ها منتشر شده است. در این راستا ارگان ها و نمایندگی های دیپلوماتیک مختلف امارت اسلامی در حال تحقیق است. این که منطقه حادثه در خارج از کشور نشان داده می شود، هنوز تایید نشده است؛ پس از روشن شدن موضوع، تصمیم لازم در این خصوص اتخاذ خواهد شد.»
مدافعان حقوق پناهندگان نیز از این اقدام نیروهای سرحدی ایران با مهاجران افغان ابراز نگرانی کرده و آن را در مغایرت با اصول و قوانین بین المللی دانسته اند.
ظاهر بهاند، مدافع حقوق پناهندگان میگوید:« ایران سالانه تعدادی از افغان ها را اعدام می کند، اما امارت اسلامی در برابر این اقدام ساکت است. لازم است امارت اسلامی شارژدافیر ایران را احضار کند و حتی روابط خود را با کشور ایران قطع کند تا مشکلات پناهندگان حل شود.»
گلاخان بهادری، فعال حقوق پناهندگان میگوید:« در داخل ایران، رفتار نادرست پولیس و مردم ایران با افغان ها چند برابر شده است. در اینجا ویزه، پاسپورت و سایر مدارک قانونی پناهندگان پذیرفته نمیشود و با این همه زندانی می شوند و سپس به افغانستان اخراج میشوند.»
این در حالیست که پیش از این نیز مهاجران افغان در حوادث جداگانه توسط نیروهای ایرانی مورد ضرب و شتم قرار گرفته و کشته شدند.
بر اساس اطلاعات، حکومت ایران در ماه سپتمبر گذشته حدود ۵۵ هزار افغان را از این کشور به افغانستان به زور اخراج کرده است و این روند همچنان ادامه دارد.