۲۸ سپتمبر برابر است با روز جهانی دسترسی به اطلاعات. این روز از سوی مقامات حکومتی و نهادهای حمایت کننده رسانه ها در کابل تجلیل شد.
در نشست که به همین منظور تدویر یافته بود، مسوولین وزارت اطلاعات و فرهنگ عتراف کردند که هنوزهم برخی مشکلات در دسترسی به معلومات و اطلاعات وجود دارد، اما اطمینان می‌دهند که به زودی حل خواهند کرد.
مسوولین دسترسی به اطلاعات را حق اساسی مردم دانسته و می‌افزایند، همه ادارات دولتی باید در این زمینه با رسانه ها همکاری کنند.
رحمت الله نریوال، رییس دسترسی به اطلاعات وزارت اطلاعات و فرهنگ می‌گوید:« در زمینه دسترسی به اطلاعات مشکلات و موانع وجود داشت و هنوز هم وجود دارد. امارت اسلامی و وزارت اطلاعات و فرهنگ به این شکاف پی برده اند و به همین دلیل اداره دسترسی به اطلاعات شروع به کار کرده است. این ریاست تلاش می‌کند مشکلات موجود در مسیر دسترسی به اطلاعات را برطرف کند.»
با این اوصاف، نمایندگان رسانه ها نیز شکایت دارند که به دلیل دسترسی محدود به اطلاعات، سخنگویان ادارات دولتی در مورد اشتراک گذاری اطلاعات با خبرنگاران همکاری نمی کنند.
آنها تاکید دارند که حکومت سرپرست به جای رسانه های خارجی در بخش اشتراک گذاری اطلاعات در زمان مشخص، به رسانه های داخلی ارزش بدهد.
نجیب الله انورزی، مسوول بخش نشرات رادیو تلویزیون شمشاد می‌گوید:« به رسانه های بین المللی و خارجی اهمیت و اطلاعات زیادی داده می‌شود؛ از وزارت اطلاعات و فرهنگ می‌خواهیم که به رسانه های داخلی توجه بیشتری داشته باشند.»
مجیب الرحمن بهیر، مسوول نشرات تلویزیون آریانا می‌گوید:« مسوولین حکومتی! با احترام از شما تقاضا دارم مشکلات خبرنگاران را درک کنید. خبرنگاران مسو‌ولیت سنگین جامعه را به دوش می کشند. خبرنگاران ما پیش برخی از سخنگویان حکومت میروند یا در واتس اپ پیام می گذارند، اما هیچکس پاسخگو نیست. امیدواریم برای توازن خبری مسوولین حکومتی به سوالات خبرنگاران پاسخ دهند.»
در عین حال نهادهای حامی رسانه ها خواستار تصویب قانون رسانه و تشکیل کمیسیون دسترسی به اطلاعات هستند.
عبدالقدیم ویار، سرپرست کمیته حمایت از خبرنگاران می‌گوید:« تاکید من بر این است که کمیسیون قبلی در این زمینه دوباره فعال شود، استقلالیت خود را داشته باشد و تشکیلات مربوطه داده شود.»
حفیظ الله بارکزی، رئیس انجمن ژورنالیستان افغانستان می‌گوید:« هرچند وزارت اطلاعات و فرهنگ برخی کمیسیون ها را فعال کرده است، اما اگر کمیسیون دسترسی به اطلاعات نیز دوباره فعال شود، نتیجه خوبی خواهد داشت.»
با این اوصاف مسوولین می‌گویند، قانون رسانه را پس از بررسی و تغییرات برای توشیح به رهبری امارت اسلامی ارسال کرده اند و در آینده نزدیک توشیح خواهد شد.
مفتی عبدالمتین قانع، سخنگوی وزارت امور داخله می‌گوید:« خلأ قانون مشکل بزرگی است که باید هر چه زودتر و به بهترین شکل پر شود. این قانون به رهبری امارت اسلامی ارسال شده و به زودی توشیح خواهد شد. من به رسانه‌ها اطمینان می‌دهم که مشکلات آنها حل می‌شود و حقوقی که در اسلام برای خبرنگاران و رسانه‌ها داده شده به آنها داده می‌شود.»
برخی از خبرنگاران و مسوولین رسانه ها نیز از عدم دسترسی به اطلاعات شکایت دارند و می‌گویند، مسوولین برخی از ادارات دولتی اطلاعاتی را در اختیار خبرنگاران قرار نمی دهند و برخی دیگر به سختی اطلاعات را در اختیار رسانه ها قرار می دهند.
صفی الله منطق، یک تن از خبرنگاران می‌گوید:« درخواست این است که حداقل امارت اسلامی بتواند در چارچوب یک قانون به مشکلات موجود پایان دهد.»
علی اکبر احمدی، یکی دیگر از خبرنگار می‌گوید:« متاسفانه دسترسی به اطلاعات و پیدا کردن سخنگویان حکومت به دردسر بزرگی برای خبرنگاران مبدل شده است. زمانی که ما نیاز داریم، سخنگویان حکومتی اطلاعات درست و به موقع را به ما نمی‌دهند.»
اداره آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در سال ۲۰۱۵، ۲۸ سپتمبر را به منظور دسترسی مساوی و همگانی به اطلاعات برای ارتقای حقوق بشر و کرامت انسانی، ریشه کنی فقر و ایجاد جوامع قدرتمند، به عنوان روز جهانی دسترسی به اطلاعات اعلام کرد و متعاقباً توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۹ تصویب شد؛ از آن زمان در بسیاری از کشورها تجلیل می‌شود.
