ایران روز شنبه (۱۹ جوزا ۱۴۰۳) میزبان نشست فارمت مسکو در مورد افغانستان بود.
در این نشست علاوه بر امارت اسلامی از روسیه، چین، پاکستان و برخی کشورهای دیگر به شمول ایران برای شرکت دعوت شده بود، اما امارت اسلامی شرکت نکرد.
ذاکر جلالی رئیس ریاست سوم سیاسی وزارت امور خارجه امارت اسلامی می‌گوید:« امارت اسلامی در نشست روابط منطقه ای تهران دعوت شده است اما در آن شرکت نمی‌کند. امارت اسلامی توقع دارد که به جای ایجاد یک میکانیزم جدید، از میکانیزم منظم و مستقر در نشست های که در مورد افغانستان برگزار می‌شود، استفاده شود.»
پیش از این، ضمیر کابلوف، نماینده ویژه روسیه برای افغانستان گفته بود که در این نشست کشور ها در مورد آمادگی برای شرکت در سومین نشست دوحه گفتگو خواهند کرد.
تحلیل گران سیاسی حضور مقامات افغانستان در نشست های بین المللی که در ارتباط با افغانستان برگزار می‌شود را برای برقراری صلح و ثبات پایدار در افغانستان ضروری می‌دانند.
آنها معتقدند شرکت نمایندگان حکومت سرپرست در این نشست ها می‌تواند زمینه تقویت روابط رسمی را با جهان فراهم کند و به نگرانی های کشورها از نزدیک پاسخ داده شود.
عیسی اسحاقزی، تحلیلگر سیاسی می‌گوید:« تنها راه مسالمت آمیز و بدون خشونت، گفتگو است. بسیار مهم است که مقامات حکومت سرپرست طالبان در هر نشست ملی، منطقه ای و بین المللی حضور داشته باشند و موضع خود را بر اساس ارزش های ملی افغانستان، قوانین بین المللی و اعلامیه بین المللی حقوق بشر بیان کنند، و به هدف آزادی و عدالت از موضع افغانستان حمایت کند.
توریالی زازی، تحلیلگر سیاسی می‌گوید:« ورود نمایندگان هیچ نفعی به افغانستان نداشت. آنها برای منافع خود این نشست را برگزار می‌کنند، و اگر ما خود را کشوری مستقل می‌دانیم پس دیگر نباید برای این نشست ها ارزش قائل شویم و غرور ملی خود را حفظ کنیم. شرکت امارت اسلامی در نشستی که به نفع افغانستان نیست، اشتباه است. پیشنهاد من این است که دیگر در نشسست های که به نفع کشور و مردم نیست شرکت نکنند.»
برخی دیگر بر این باورند که شرکت نکردن نمایندگان حکومت سرپرست در نشست های مربوط به وضعیت جاری افغانستان به ضرر افغانستان است و می‌افزایند که این کار می‌تواند نگرانی های موجود با جهان را افزایش دهد و برای رسیدن به تعامل چالش به وجود بیاورد.
عزیز معارج، تحلیلگر سیاسی می‌گوید:« هر نشستی که در سطح جهانی، منطقه ای و همسایگی برگزار می‌شود و به ویژه موضوع افغانستان در آن مطرح می‌شود، بالای افغانستان تأثیر می‌گذارد، چه آن نشستی فارمت مسکو باشد، چه نشست کمیسیون تماس منطقه ای و یا نشست آتی دوحه یا هر نشست دیگری، مقامات امارت اسلامی باید در آنها شرکت کنند و شکایتی را که در افغانستان می‌کنند، آنرا در آنجا مطرح کنند. از موضع خود دفاع کنند، طرف مقابل را قناعت دهند و خودشان نیز پیشنهاد کنند که این راه حل مشکلات افغانستان است. این چنین روابط برقرار می‌شود و افغانستان از انزوا خارج می‌شود و جهان به افغانستان کمک هم می‌کند، بدون این فرار کردن، جا خالی کردن، شرکت نکردن، منتظر ماندن که کسی دیگری همه کار را درست کند و جهان برای ما کاری انجام دهد؛ این راه حل نیست و باید خود ما تلاش کنیم. خواست ما از مقامات طالبان مشارکت ۱۰۰ درصدی در نشست آینده است وگرنه افغانستان به سوی بدبختی و فاجعه خواهد رفت.»
پس از به قدرت رسیدن مجدد امارت اسلامی، ده ها نشست در منطقه و جهان در مورد افغانستان برگزار شده است، اما نتیجه ای در بر نداشته است.
قرار است که سازمان ملل متحد سومین نشست خود را در مورد افغانستان در ۳۰ جون در دوحه پایتخت قطر برگزار کند که در آن از حکومت سرپرست نیز دعوت شده ، اما امارت اسلامی گفته است که پس از بررسی در مورد نشست مذکور تصمیم در مورد اشتراک و عدم اشتراک در آن را اخذ خواهد کرد.
