موضع امارت اسلامی در تعامل با کشور های همسایه، منطقه و جهان این است که خواستار روابط حسنه مبتنی بر احترام متقابل با همه آنها است و هیچ کس از سوی خاک افغانستان تهدید نخواهد شد.
در آخرین سخنرانی رهبر امارت اسلامی نیز تاکید بر این شده که وی در چهارچوب شریعت و مصالح مردم خود با جهان تعامل دارد و چنین تعاملی که در مخالف با اسلام و منافع افغان ها نباشد.
تحلیلگر سیاسی این موضع امارت اسلامی را در زمینه تحکیم روابط رسمی با کشورها منعطف می‌خوانند و می‌گویند که جامعه جهانی نیز باید در موضع خود انعطاف نشان دهد و برای تعامل با کابل گفتگوها را در سطوح بلند آغاز کند.
آنها می‌گویند که تحریم های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی که از سوی جهان بر افغانستان اعمال شده است، مستقیماً بر زندگی ۴۰ میلیون افغان تأثیر گذاشته است.
آنها همچنین می‌گویند که جهان برای اهداف سیاسی خود نظام افغانستان را تحریم کرده است، اما قربانیان اصلی آن مردم عام افغان هستند که از حدود دو نیم سال بدین سو بهای آنرا می‌پردازند، اقتصاد آنها خراب شده و با بحران بشری مواجه هستند.
فیض محمد زلاند، استاد پوهنتون می‌گوید:« در ۲۷ ماه گذشته، هر گونه تحریمی که بالای افغان ها و افغانستان اعمال شده است، مانند بحث عدم به رسمیت شناختن یا تحریم های اقتصادی، منجمد کردن پول های افغانستان یا در مورد ممنوعیت سفر مقامات طالبان، باقی ماندن آنها در لیست سیاه، همه اینها مسائلی است که مستقیماً تاثیر آن بر مردم افغانستان، خاک افغانستان و زنان افغان دیده می‌شود. بهتر است که این اختلافات از طریق درک متقابل نه تنها توسط مقامات امارت اسلامی بلکه از سوی دیگر روشنفکران افغان، معلمان، فعالان مدنی، سیاستمداران و بزرگان قبایل حل شود. از جهان خواسته شود که تحریم های شان را لغوه کنند.»
برخی دیگر می‌گویند که جهان آشکارا مردم افغانستان را قربانی تحریم هایشان کرده است و آنها برای منافع یک جانبه بازی سیاسی می‌کنند.
آنها می‌گویند که از پنج دهه گذشته، حکومت های بالای مردم افغانستان حاکم شدند که کمتر توجه شان به مردم بود و بیشتر توجه شان به سیاست کشورهای بود که آنها را به قدرت رسانیده بودند.
به گفته تحلیلگران، امارت اسلامی باید از تجربیات گذشته در این زمینه استفاده کند و مردم خود را در اولویت قرار دهد.
توریالی زازی، تحلیلگر سیاسی می‌گوید:« قربانیان اصلی تحریم های بین المللی مردم ما هستند. این نظام ها برای بیش از چهار دهه بر این کشور حکومت کرده اند، آنها توسط مردم انتخاب نشده اند، همه آنها به زور تفنگ برای اهداف سیاسی همین کشورهای متجاوز در این کشور حاکم شده اند. تمام توجه آنها به اهداف سیاسی کشور های جهان بوده نه به مردم ما. پیشنهاد من به امارت اسلامی این است که باید به مردم و کشور خود رحم کنند و تمام توجه خود را معطوف کشور و مردم خود کند نه کشورهای بین المللی.»
کمال ناصر اصولی، تحلیلگر سیاسی می‌گوید که دیگر نباید از مردم افغان قربانی گرفته شود و یا شکار سیاست شوند، زیرا پنجاه سال را در جنگ سپری کرده اند و اکنون تازه نفس راحتی می‌کشند.
به گفته اصولی، جهان باید از تمام تحریم های که اعمال کرده است دست بردارد و طرف افغان نیز باید در سیاست های خود تغییر ایجاد کند تا به تعامل و تفاهم دست یابد.
وی می‌افزاید:« مردم افغانستان نباید به خاطر تحریم ها متضرر شوند، تحریم های اقتصادی بین المللی قطعا بر ۴۰ میلیون نفوس در جامعه افغانستان تاثیر منفی می‌گذارد. اما علت این محدودیت ها چیست؟ حکومت سرپرست باید خود را مسوول بداند و مشروعیت داخلی را برای مردم افغانستان بدست بیاورد.»
نزدیک به سه سال است که جهان تمام روابط رسمی خود را با افغانستان قطع کرده و تحریم های سیاسی و اقتصادی را علیه نظام اعمال کرده است. که به باور ناظران این تحریم ها هیچ گونه تاثیری بالای مقامات ندارد و تنها مردم عام افغان را با مشکلات مواجه کرده است.
