اخراج اجباری پناهجویان افغان از سوی پاکستان واکنش های شدیدی را برانگیخته است. این تصمیم پاکستان مورد انتقاد حکومت افغانستان، نهادهای بین المللی، سازمان ملل متحد و مردم عام افغان قرار گرفته است که آنها معتقدند اسلام آباد تمام اصول و قوانین بین المللی مهاجرین را در این زمینه زیر پا گذاشته است.
کارشناسان سیاسی بر این باورند که سیاست خارجی کابل علیه اسلام آباد بر اساس رفتار خشن و نادرست پاکستان با مهاجران افغان ترسیم خواهد شد.
آنها می‌گویند که آزار و اذیت پناهجویان افغان از سوی پاکستان و اخراج اجباری آنها در زمان نامناسب اقدامی است که نسل های آینده افغانستان آن را فراموش نخواهند کرد.
نجیب‌الله جامع کارشناس سیاسی می‌گوید:« رفتار خشن و ظالمانهٔ را که پاکستان در این دو ماه اخیر انجام داد، افغان‌ها را از خانه‌هایشان بیرون کشیدند، به زنان افغان توهین کردند و همه اینها در آینده سیاست، حکومت و تعامل افغانستان با این کشور را مشخص خواهد کرد؛ بنابراین پاکستان باید از امروز در سیاست خود تجدید نظر کند در غیر این باید بفهمد که ما با آنها محاسبه داریم و این محاسبه نسل ها خواهد بود.»
فیض محمد زلاند استاد پوهنتون می‌گوید پاکستان با این اقدام برای همیشه خود را از همسایه اش، افغانستان جدا کرده است و این کار به ضرر اسلام تمام خواهد بود.
زلاند افزوده:« بازگشت پناهجویان تصمیم دشواری است، مشکلات زیادی دارد؛ اما فرصت های زیادی نیز دارد و ممکن است در درازمدت به یک پروسه سودمند برای افغان ها تبدیل شود؛ اما همه اینها به ضرر پاکستان است، پاکستان از یک کشور دوست همسایه جدا شده است.»
در همین حال، امارت اسلامی اخراج اجباری پناهجویان افغان از سوی پاکستان را کار نادرست خوانده، اما می‌افزاید که چنین رفتار پاکستان با پناهجویان به روابط بین مردم دو کشور آسیب وارد می‌کند.
ذبیح الله مجاهد سخنگوی امارت اسلامی می‌گوید:« استفاده از زور با پناهجویان، آزار و اذیت آنها، زندانی کردن آنها، آزار و اذیت کودکان، زنان و ریش سفیدان به روابط دو کشور آسیب وارد می‌کند. ما و پاکستان ملت های برادر بودیم و بین ما اعتماد وجود داشت، پاکستان خانه دوم افغان ها بود؛ بنابراین دولت نباید چنین سیاستی را در پیش می‌گرفت، این سیاست مورد پسند مردم پاکستان و افغان ها نیست و به ضرر هر دو ملت است.»
کارشناسان می‌گویند که تمام تعاملات با پاکستان باید قطع شود و بر مسیرهای بدیل که افغانستان به آن دسترسی بیشتری دارد، کار شود.
به گفته آنها، از بنادر کشورهای دیگر باید برای تجارت استفاده شود و راه های ترانزیتی و تجارتی پاکستان به آسیای مرکزی مسدود شود.
فیض محمد زلاند، استاد پوهنتون می‌گوید:« ما از لحاظ جغرافیایی با پاکستان روابط جدایی ناپذیری داریم، و نمی‌توانیم جغرافیای خود را تغییر دهیم؛ اما ما می‌توانیم با کمرنگ کردن روابط خود با پاکستان مشکلات زیادی برای آنها ایجاد کنیم، می‌توانیم دست همکاری را به سوی دیگر کشورهای منطقه دراز کنیم و برای روابط ترانزیتی و تجاری با جهان راه های دیگر پیدا کنیم. ایران، دهلیز هوایی آسیای میانه، تعاملات اخیر با چین، همه این ها مواردی است که اتکای افغانستان به پاکستان را کاهش می‌دهد.»
مهلت تعیین شده برای خروج مهاجران افغان از پاکستان روز سه شنبه گذشته به پایان رسید، و اکنون پناهجویان افغان در زمستان سرد این کشور را ترک می‌کنند.
بر اساس گزارش ها، پولیس این کشور در کراچی پاکستان با سرقت از افغان ها، در کنار جایداد شان پول نقد و طلا را نیز از آنها گرفته است.
