لوی درستیز بریتانیا گفته است که در حال بررسی دوسیه سربازان است که در آن ادعای کشتار غیرنظامیان در افغانستان مطرح شده است.
وی افزوده که از بررسی درباره ادعاهای مربوط به کشتار افغان ها توسط نیروهای شان در افغانستان حمایت می‌کند.
اما افغان ها می‌گویند، ۲۰ سال است که سربازان خارجی تحت رهبری امریکا در چارچوب ناتو در افغانستان هر نوع جنایات جنگی و بشری را مرتکب شدند، مردم عام را کشتند، آنان را زندانی کردند، در مراسم عروسی و جنازه حمله کردند، در خانه هایشان عملیات شبانه و چاپه اندازی کردند که در آن کودکان و زنان کشته شدند و همین گونه جنایات بسیار دیگری را مرتکب شدند که با منشور حقوق بشر در تضاد است.
آنها می‌گویند، اگر واقعا ادارهٔ دفاع از حقوق بشر و همچنین محکمهٔ واقعی برای بررسی جنایات جنگی در جهان وجود داشته باشد، پس باید تمام سربازان خارجی که در طول اقامت ۲۰ ساله خود در افغانستان مرتکب جنایت شده اند محاکمه شوند.
فیض محمد زلاند، استاد پوهنتون می‌گوید:« در ۲۰ سال گذشته، هزینه جنایات بشری امریکا و ناتو باید پرداخت شود، همچنین مواد شیمیایی مضر که آسیب های طولانی مدت به محیط زیست، زراعت و خاک افغانستان وارد کرده باید در مورد همهٔ اینها سوال شود. ادارات و ساختارهای بین المللی چی آن سازمان ملل متحداست، شورای امنیت و یا ساختارهای قضایی بین المللی، باید پرونده ها در آنها ثبت شود.»
موسی سعادت تحلیلگر سیاسی می‌گوید:« آنها جنایاتی مرتکب شدند که بشریت از یادآوری آن شرم می‌کند، به عنوان مثال بمباران در عروسی ها، بمباران مساجد و مکاتب، چاپه کورکورانه، بمباران کردن کودکان خورد سال، انواع تهدیدات، مجازات، زندانی کردن مردم در زندان های بگرام، پل چرخی و گونتانامو… من می‌گویم اگر محکمه بین المللی مستقل وجود داشته باشد، پس باید جنایتکاران جنگی را به محکمه بکشانند و غرامت مردم بیچارهٔ افغانستان باید داده شودکه ۲۰ سال از آموزش، بازسازی دور بودند و قربانی وحشت شده بودند.»
برخی دیگر بر این باورند که نیروهای ناتو به رهبری امریکا در طول جنگ ۲۰ ساله خود در افغانستان، افغانستان را از نوع پیشرفت منع کردن و هر نوع مواد کیمیاوی را در اینجا استفاده کرده اند که خسارات جبران ناپذیری به خاک و محیط زیست افغانستان وارد کرده است و اکنون باید به حکومت افغانستان غرامت بپردازند.
آنها می‌گویند، خواست شان این است که حکومت افغانستان علیه تمامی جنایتکاران جنگی خارجی که در افغانستان مرتکب جنایت شده اند در محاکم بین المللی پرونده تشکیل دهد و درخواست تحقیق کند.
فیض محمد زلاند، استاد پوهنتون می‌گوید:« این وظیفه دولت است که در مورد کشورهای که در افغانستان مرتکب جرم، جنایات جنگی، کشتار افغان های بی گناه و آلوده کردن محیط زیست افغانستان شده اند، پرونده ثبت کند.»
اما از ادارات بین المللی حقوق بشر و محکمهٔ بین المللی تحقیقات جنایات جنگی انتظار چندانی نمی رود.
تحلیلگران سیاسی معتقدند که این ادارات مستقل نیستند و نمی‌توانند اتباع کشورهای قدرتمندی را که در افغانستان مرتکب جنایت شده اند، تحقیق و مجازات کنند.
توریالی زازی، تحلیلگر سیاسی می‌گوید:« محکمه بین المللی تحقیقات جنایات جنگ نیز زیر نظر کشورهای غربی است و امریکا نمایندگی این محکمه را ندارد و احتمال اینکه این جنایات جنگی در محکمه بین المللی بررسی شود بسیار کم است. به نظر من، حقوق بشر، عدالت و دموکراسی باید از جهان حذف شود.»
گفته می‌شود که کمیته تعیین شده از سوی وزارت دفاع بریتانیا در حال بررسی ادعاهای است که نیروهایش در سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۳ میلادی شهروندان بی گناه افغان به شمول کودکان را در افغانستان کشته اند. در این ادعا کشته شدن ۹ تن از اعضای خانوادهٔ در ولسوالی نادعلی ولایت هلمند در حالی که خواب بودند نیز به عنوان مثال ذکر شده است.
پیش از این، شهزاده هیری، یکی از اعضای خانواده سلطنتی بریتانیا، اعتراف کرده بود که در جریان ماموریت نظامی خود در افغانستان ده ها افغان بی گناه را کشته و از کشتن آنها لذت برده است.
