د رياست الوزراء اقتصادي مرستیالۍ په تېر يوه کال کې د هېواد په یو شمېر ولایتونو کې د اوبو د سلګونه کوچنيو بندونو یا چکډیمونو د چارو له پیل خبر ورکړی.
د اسلامي امارت مرستیال ویاند حمدالله فطرت وایي، د هېواد پر کچه ۳۵۵ چکډیمونو جوړولو پروژې د کرنې، اوبولګولو او مالدارۍ وزارت، د اوبو او انرژۍ وزارت او د کلیو بیا رغونې او پراختیا وزارت له خوا پیل شوې، له ډلې یې د ځینو چارې بشپړې او ګټه اخیستنې ته سپارل شوي دي.
د فطرت په خبره، دغه پروژې د سرپرست حکومت له بودیجې تمویلیږي.
فطرت زیاته کړې: « اسلامي امارت په ۱۴۰۲ لمریز کال کې د هېواد پر کچه د ۳۵۵ چکډیمونو پروژې پيل کړې وې چې ډېری یې بشپړې شوې او ګټه اخیستنې ته سپارل شوې دي. دغه پروژې د سکټوري وزارتونو له لوري جوړې شوې چې د کرنې، اوبولګولو او مالدرۍ وزارت ۱۳۸ چکډیمونه، د اوبو او انرژۍ وزارت ۱۱۷ چکډيمونه، د کلیوبیارغونې او پراختیا وزارت ۱۰۰ چکډیمونه جوړ کړي او دغه ټول د افغانستان اسلامي امارت له بودیجې تمویل شوي دي.»
په ورته وخت کې د اقتصادي چارو شنونکي د سرپرست حکومت له خوا د یاد شمېر چکډيمونو جوړول د هېواد اقتصادي ځان بسیاینې لپاره حیاتي بولي او زیاتوي، د دغو بندونو جوړېدو سره به په هېواد کې وچکالي مهار شي.
د اقتصادي چارو شنونکی محمد یونس ځدارڼ وايي: « په افغانستان کې د چکډیمونو د پروژو پلې کول دوه ګټې لري. یوه دا چې موږ او تاسو په راتلونکې کې د وچکالۍ له ستونزو سره نه مخ کېږو، د افغانستان د اوبو سطحه ورځ په ورځ تیټېږي او داسې پروژې کولی شي چې د دې ستونزې مخنیوی وکړي. بله ګټه یې دا ده چې د افغانستان په لرې پرتو سیمو کې چې کوم خلک بې کاره دي، د دغو پروژو په پلي کولو سره به دغو خلکو ته د کار زمینه برابره شي او د دوی اقتصادي ستونزې حل کېږي.»
ځېنې نور بیا په دې اند دي چې د چکډيمونو جوړیدو سره به د ځمکې لاندې اوبو زېرمې هم تقویه شي او کرنیز سکټور به لا وده وکړي.
د اقتصادي چارو شنونکی سیلاب سمندر وايي: « په اوبو باندې د مدیریتي بندونو او چکډیمونو جوړول نه یوازې دا چې د هوا د پاکۍ لپاره ګټور دي بلکې تر ځمکې لاندې اوبو د زخیرو زیاتېدو باندې هم مثبت اغېز لري. همدارنګه د زراعتي سکټور د پياوړتیا لپاره یوه له اساسي لارو چارو ده چې ورسره د کرنې سکټور او د بزګرانو چارې ډېرې پياوړې کېږي او د دوی زراعتي ستونزې ورسره حل کېږي.»
دغه پروژې په داسې حال کې پيل کېږي چې د پلازمېنې په ګډون د هېواد په یو شمېر ولایتونو کې د اوبو سطحې ټیټیدو سره پاکو اوبو ته د خلکو لاسرسی کم شوی او د ناپاکو اوبو کارونې له امله ناروغۍ زیاتې شوې دي.