اسلامي امارت پر رسنیو تازه محدودیتونه لګولي او دغه کار د ګڼو خبریالانو او د رسنیو ملاتړو بنسټونو اندېښنې راپارولې دي.
دوی وایي، د اسلامي امارت نوي محدودیتونه د ژورنالیستانو او رسنیو پر کاري ماحول مخامخ منفي اغېز لرلی شي.
خبریالانو له اسلامي امارت غوښتي چې د رسنیو او خبریالانو پر وړاندې شته محدودیتونه لرې او یا نرم کړي او پرېږدي چې رسنۍ او خبريالان د ملي ګټو په رڼا کې خپل کردار اداء کړي.
خبریال صفيالله منطق وايي: « پر رسنیو د حکومتي چارواکو نوي بندیزونه به په رسنیو کې د خبریالانو پر شتون او کاري چاپېریال بدې اغېزې ولري. د حکومت په خوښه د شنونکو راغوښتل یا خبریالانو ته د اړوند کسانو لیست سپارل هم د رسنیو په کار منفي اغېز لري. موږ له حکومت غوښتنه کوو چې خپله دریځ نرم کړي ترڅو رسنۍ په خلاص لاس کار وکولی شي.»
په دې وروستیو کې د اسلامي امارت له خوا پر رسنیو یو لړ نااعلان شوي بندیزونه لګول شوي دي.
د جمعې په ورځ (د ۱۴۰۳ کال د وږي ۳۰ مه) ارګ په یوه اعلامیه کې پر ديني علمانو غږ وکړ چې د رسنیو له لارې پر اختلافي موضوعاتو له بحث او مناظرو ډډه وکړي.
په دې اعلامیه کې راغلي، د دغه ډول بحثونو له امله خلک خپله لار ورکوي او په ټولنه کې اختلافات او ننګونې پیدا کېږي چې د اعلاميې په ټکو د «فتنې» پیدا کېدو لامل هم ګرځي.
خبریال عبدالرقیب سایل وايي: « د رسنیو په اړه د چارواکو بېلابېل نظرونه ډېر کله دومره جدي نه وي لکه رسنۍ چې فکر کوي. خبریالان غواړي د خپل مسلکي زیار له لارې بې طرفه پاتې شي او له همدې امله په خپلو بحثونو کې د مختلفو لیدلورو خاوندان را غواړي. له حکومت غوښتنه کوو چې د هېواد د ثبات لپاره د مختلفو افکارو په زغملو سره، رسنیو ته اجازه ورکړي چې په خپلو بحثونو کې مخالف او موافق نظرونه ولري.»
په افغانستان کې د رسنیو ملاتړ بنسټونو هم په دې اړه اندېښنه څرګنده کړې او وايي، د اسلامي امارت نوي بندیزونه به د رسنیو پر کاري چاپېریال منفي اغېز وکړي او له همدې کبله د يادو محدوديتونو د لرې کولو غوښتنه کوي.
د افغان خبريالانو د خونديتوب کمېټې مشرعبدالقديم وياړ وايي: « زه فکر کوم د ځینو خاصو ټکو او خاصو موضوعاتو له امله پر رسنیو او د هغو پر خپرونو محدودیت لګول به ډېر ګټور کار نه وي. زموږ وړاندیز دا دی چې د اړوند ستونزو او ملاحظاتو د هواري لپاره ګام پورته شي او د ستونزې ریښه وموندل شي.»
په دې اړه مو د ځواب اخيستلو لپاره له اړوند چارواکو سره د اړيکو نیولو هڅه وکړه، خو اړيکې مو ځواب نه شوې.
بله خوا، څو ورځې وړاندې په هرات کې د لودېځ زون له ولایتي ویاندونو او د رسنیو له مسوولینو سره د یوې ناستې پرمهال د اطلاعاتو او فرهنګ وزارت چارواکو ویلي وو چې رسنۍ دې د هغو بهر مېشتو شنونکو نظرونه نه اخلي چې د افغانستان په اړه ناسم تحلیلونه کوي.