اقليمي تغیرات چې د نړۍ په پرمختللو هېوادونو کې اغیرې کمې او معمول ګڼې کيږي خو د افغانستان په څير په بې وزله هېوادونو کې د بدلون پایلې له ويجاړونکو او وژنکو اغیزو سره تړلي دي.
تازه د چاپیريال ساتنې ملي ادارې مسوولينو د اقليمي بدلون او پر افغانستان د پايلو په تړاو جوړ شوې کنفرانس ته وويل، د نړيوالو بنسټونو وروستيو څېړونو پر اساس افغانستان د نړۍ څلورم هغه هېواد دی چې د اقليمي تغیراتو له امله یې زيات زيان ليدلی دی.
د چاپیريال ساتنې ملي ادارې مالي او اداري مرستيال عبدالسلام حقاني وايي: « د څېړنو له مخې او یا د ملګرو ملتونو د کنفرانسونو او د هغوی د خپل اقرار له مخې افغانستان شپږم هېواد دی، چې د اقلیمي بدلونو له امله زیانمن دی، ان په اوسنیو څېړنو کې څلورم هېواد ته رسېدلی او په نړۍ کې څلورم هېواد افغانستان دی چې د اقلیمي بدلونونو له امله ډېر اغېزمن دی.»
بل لورته په هېواد کې د چاپیريال ساتنې په برخه کې فعالو موسيسو مسوولين وايي، د اقليمي اغیزو اود خطراتو څخه مخنيوي په تړاو د عامه پوهاوي ټیمونه جوړ کړي دي او هڅه کوي چې د هېواد په لرو پرتو سيمو کې د خلکو عامه پوهاوي کچه لوړه کړي.
د ټي.ايل.او موسسې مرستيال عبدالرحيم خرم وايي: « د عامه پوهاوي په برخه کې دې له موږ سره ډېره همکاري وشي، د راډيو او ټلویزیون، بیلبورډونو او نورو لارو دې د عامه پوهاوي کچه لوړه او خلک له دې خبر شي چې د ژوند چاپېریال څه دی او د اقلیمي بدلونونو خطرونه څه دي. موږ په خپلو سترګو هر څه وینو چې څومره بدلونونه رامنځته شوي، ورښت نشته، په ژمي کې واورې نشته، بې وخته زلزلې، بې وخته سخت ورښتونه…»
د اروپايي ټولنې شارژادفیرې رافایلایودیس ياد کنفرانس ته په وينا کې وويل چې په افغانستان اقليمي تغیراتو اغیزې زياتې دي او اروپايي تولنه د دې خطراتو د مخنيوي په برخه کې د افغانانو ملاتړ ته چمتو ده.
هغې زیاته کړې:« په افغانستان کې د اقليمي بدلونونو او اغیزو زيات قربانيان ښځې او ماشومان دي، له همدې امله د دې ستونزي مخنيوی د اروپايي تولنې په لومړيتوبونو کې ده او هڅه کوو چې په دې برخه کې د ځينو پروژو مالي ملاتړ وکړو تر څو افغانان د چاپیريال له خطراتو وژغورل شي. موږ نه غواړو چې له افغانستان سره خپلې مرستې سياسي کړو، روان کال د ۳۰۰ ميليونه امريکايي ډالرو مرستې په لاس لرو.»
د دې ادارې مالوماتو له مخې، په تیر يوه کال کې د اقليمي تغیراتو او بې موسمه بارانونو له امله ۱۷۰۰ تنو خپل ژوند له لاسه ورکړی او ۴۵ زره هتکاره ځمکه د سیلابونو له امله له منځته تللې.
