په افغانستان کې د یوازنۍ یهودۍ توبا مرادي کورنۍ، چې د طالبانو له راتګ وروسته یې غوښتل له هېواده ووځي، څو ورځې مخکې له کابله البانیا ته ولاړل او ټاکل شوې ده، چې له هغه ځایه کاناډا ته لاړ شي.
له ۸۳ کلنې توبا مورادي سره د هغې شپږ نږدې خپلوان هم شامل دي، چې د اسرا ایډ په نوم د اسرائیلو یوې بشري مرستندویه موسسې له خوا له افغانستانه واېستل شول.
د توبا مرادي خویندې او ورونه که څه هم په اسرائیلو کې اوسېږي، خو وایي، غواړي له خپلو هغو څلورو ماشومانو سره ژوند تېر کړي، چې شل کاله مخکې یې افغانستان پریښی دی.
مرادي وايي:« هېواد مې پرېښود. زه له خپل هېواد افغانستان سره ډېره زیاته مینه لرم، ډېره زیاته مینه ورسره لرم، خو د ماشومانو ژوند مې له ګواښ سره مخ وو، نو اړه شومه، چې له هېواده ووځم.»
توبا مرادي، چې د بل نامتو افغان یهودي زابلون سومامنتوف له کورنۍ سره تړاو لري، یوه له هغو لسو ماشومانو ده، چې لسیزې وړاندې کابل کې یوې یهودې کورنۍ کې زېږېدلې وه.
هغه په ۱۶کلنۍ کې له کوره تښتېدلې وه او له یوه مسلمان افغان سره یې واده کړی و او تر دې دمه یې د خپل دین له پټولو پرته ژوند کاوه، خو اوس وایي، نور یې ژوند په ګواښ کې دی.
هغه وایي، افغانستان یې ډېر یادېږي، خو د ماشومانو د ژوند ژغورلو لپاره یې د هېواد د پرېښودو پریکړه کړې ده.
مرادي زیاته کړه:« زه خوښه یمه، چې له اولادونو سره مې یم. په شپو شپو به مې اولادونه نه لېدل، له سترګو به مې اوښکې روانې وې. زه مې له خپل هېواد سره ډېره زیاته مینه لرم، کله چې زه له هېواده وتلم، له سترګو مې اوښکې روانې وې. په کندز کې مې وژړل، په مزار شریف کې مې وژړل، په الوتکه کې مې هم ډېر وژړل.»
توبا مرادي وایي، خویندو او وروڼو یې څه باندې ۵۰ کاله مخکې افغانستان پریښی او اسرائیلو ته تللي او په وینا یې د پلار او مور قبرونه یې هم همالته دي.
طالبان که څه هم په هېواد کې د مذهبي لږکیو ژوند په اړه ډاډ ورکوي، خو دوی وایي افغانستان کې یې ژوند په ګواښ کې دی او نور نه غواړي دلته ژوند وکړي.
